قرارداد کار معین چگونه است؟
راهنمای مقاله
برای انجام هر کار و فعالیتی باید در ابتدا با انواع قوانین بازار کار آشنا شویم و با علم و اشراف به مهمترین نکات حقوقی و قانونی، فعالیت خود را در مقام کارگر یا کارفرما آغاز نماییم.
تنظیم یک قرارداد، یک شیوه معمول و رایج در زمان شروع هر فعالیتی است. قراردادها به انواع و دسته های مختلفی تقسیم بندی می گردند که یکی از انواع قرارداد کار، قرارداد کار معین می باشد که با نام های دیگری مانند قرارداد مدت معین یا موقت نیز شناسایی می گردند.
چنانچه شما از مخاطبین محترم وکیل کار 24 هستید و به دنبال کسب اطلاعات لازم در خصوص انواع قراردادهای کار، خصوصا نحوه انعقاد قرارداد کار معین می باشید، یا به عنوان طرف یکی از قراردادهای کار معین، قصد طرح شکایت از طرف دیگر قرارداد و احقاق حقوق از دست رفته خود را دارید، در ادامه این مطالب توضیح خواهیم داد که قرارداد کار معین چیست؟ و به بررسی مهمترین نکته های این نوع قرارداد خواهیم پرداخت و با موارد حقوقی، قانونی، مزایا و معایب قرارداد کار معین شما را آشنا خواهیم کرد.
به چه قراردادی، قرارداد کار معین گفته می شود؟
قراردادهای معین معمولا برای انجام یک عمل خاص و مشخص تنظیم می گردد که پیش از آغاز کار، زمان دقیق پایان آن مشخص نمی باشد. به عنوان نمونه تنظیم قرارداد در پروژه ساخت یک ساختمان، طراحی یک طرح، بافتن یک فرش دستباف و موارد این چنینی، همه در قالب قرارداد کار معین، منعقد می گردد.
در این شرایط کارفرما برای انجام دادن همان کار به صورت مشخص با شخص یا گروهی متخصص قرارداد کار به امضاء می رساند. بنابراین کاملا روشن است که این نوع قرارداد موقتی بوده و به محض پایان کار یا احداث پروژه، قرارداد به اتمام خواهد رسید.
پس در انعقاد قرارداد کار معین، نیروی کار متعهد می گردد که با دریافت دستمزدی معین و تحت شرایط خاص توافقشده، کار مورد نظر کارفرما را طبق تفاهم موجود به انجام رساند. در این نوع قراردادها، مواد اولیه و یا ابزار مورد نیاز از سوی کارفرمایان تهیه شده و محل احداث پروژه یا انجام کار را نیز خود کارفرما فراهم می نماید.
البته شرایط مذکور ممکن است در برخی مواقع تغییر کند و با عنایت به توافق ایجاد شده میان طرف های قرارداد، تعیین گردد.
نکته مهم و وجه تمایز قرارداد کار معین با دایم این است که اصلیترین نکته در قرارداد دائم، عدم درج تاریخ اتمام قرارداد می باشد اما در قرارداد کار معین، چون برای انجام یک فعالیت مشخص و معین، قرارداد همکاری بسته می شود، لذا به دلیل مشخص بودن تاریخ پایان کار، نباید این قرارداد را قرارداد کار دائم تلقی نمود و این قراردادها در دسته قراردادهای کار موقت یا معین قرار خواهد گرفت.
چه شرایطی برای تنظیم یک قرارداد کار معین نیاز است؟
قراردادهای کار معین نیز همانند سایر قراردادهای قانونی، تابع شرایط تعیینشده برای صحت قراردادها است.
مقصود از این عبارت این نکته است که قراردادها کار معین نیز باید با توافق طرفین قرارداد تنظیم گردد و تمام شرایط لازم برای اجرای قرارداد مانند میزان دستمزد، زمان کاری، تاریخ انعقاد، محل انجام کار و غیره باید در قرارداد کار معین ذکر گردد و از همه مهمتر عقد قرارداد معین، برای انجام یک کار مشروع باشد.
در غیر این شرایط و به مانند سایر قراردادها، اگر هر کدام از این موارد ذکر شده وجود نداشته باشد، قرارداد کار معین از اعتبار ساقط گردیده و طرفین قرارداد قادر نیستند دیگری را به عدم رعایت تعهدات و عدم اجرای توافق موجود، محکوم کرده و در مراجع قضایی و اداری، شکایتهای خود را ثبت نماید.
به جز تمام این موارد، قرارداد کار معین یک شرط اساسی و مهم دیگری نیز دارد، مطابق با ماده ۲۵ قانون کار، «چنانچه قرارداد کار برای انجام فعالیتی معین باشد، هیچ یک از طرفین قرارداد کار حق فسخ آن را به تنهایی نخواهد داشت».پس پایان قرارداد کار فقط با انجام کار مد نظر و یا توافق طرفین برای خاتمه قرارداد، به پایان می رسد.
در صورتی که در این رابطه میان کارفرما و کارگر اختلافی ایجاد گردد، باید به هیئتهای تشخیص و حل اختلاف اداره کار مراجعه نماید و صلاحیت رسیدگی به این قبیل شکایات، صرفا به این مجموعه ها واگذار شده است.
لازم به ذکر است که حکم صادر شده لازم الاجرا بوده و طرفین قرارداد باید به نتیجه آن تمکین نموده، هرچند امکان تجدیدنظرخواهی از رای صادره در دیوان عدالت اداری نیز وجود خواهد داشت.
چه مزایا و معایبی برای قرارداد کار معین قابل تصور است؟
برای درک دقیق تر معایب و مزایای قرارداد کار معین، باید به تعریف اصلی این نوع قرارداد برگردیم. گفتیم سه فاکتور اساسی یا ملاک اصلی در تنظیم قرارداد کار معین در نظر گرفته شده است:
- مشخص نبودن زمان اتمام کار
- تهیه ابزار و تجهیزات از سوی کارفرما
- خاتمه قرارداد صرفا به دلیل انجام کار یا توافق طرفین قرارداد برای خاتمه قرارداد.
نظر به این ۳ فاکتور اساسی، نکات مثبت و منفی قرارداد کار معین را باید در موارد ذیل خلاصه کرد:
مشخص نبودن زمان اتمام انجام کار در قرارداد کار معین
این عدم قطعیت امکان دارد برای هر دو طرف قرارداد کار معین، مسائل و مشکلات بی شماری را به وجود آورد. برای نمونه آینده فعالیت کاری نیروهای کار در هر پروژه یا کارگاه، به زمان اتمام قرارداد وابسته است که در قرارداد کار معین زمان دقیق و مشخصی برای اتمام آن وجود ندارد.
از سوی دیگر امکان دارد کارفرمایان در این میان احساس نمایند که کار بیش از حد ممکن ادامه پیدا کرده و نیروی کار استخدامی در به پایان رساندن آن تعلل می نمایند.
تهیه ابزار و تجهیزات لازم در کارگاه از سوی کارفرما
مورد فوق با وجود دارا بودن مزایای مختلف مثل راحتی و آسایش برای نیروهای کار در حین آغاز فعالیت، همچنین وابسته نبودن اجرای پروژه به سرمایه اولیه برای شروع انواع کارهای تخصصی، ولی امکان دارد نارضایتی هایی را نیز در ادامه کار به وجود آورد و کیفیت مواد اولیه و یا نوع تجهیزات فراهم شده از سوی کارفرما، مطابق خواست و رضایت نیروی کار نباشد.
از سوی دیگر برتری اصلی این موضوع، نبود اختلاف بر سر قیمت مواد اولیه می باشد، زیرا کارفرما شخصاً تجهیزات و مواد را تهیه نموده و دیگر قرار نیست هزینه جداگانهای بابت این تجهیزات به نیروی کاری پرداخت شود.
اتمام قرارداد
شاید اصلیترین مزیت و عیب این نوع قراردادهای کار در این قسمت قرار داشته باشد. برتری اصلی در قرارداد کار موقت برای کارفرما این است که اطمینان حاصل نماید که کار مورد توافق و مد نظر او، تحت شرایط تعیینشده در قرارداد، دنبال خواهد شد.
از طرف دیگر نیروی کار این اطمینان لازم را خواهد داشت که تا خاتمه این قرارداد، امنیت شغلی او حفظ گردیده و کارفرما قادر به اخراج او نمی باشد که هر دوی این شرایط جز اصلی ترین مزیتهای قرارداد کار معین است. البته باید گفت عیب بزرگ و اصلی آن نیز در هنگام عدم رضایت یکی از طرفین، مشخص می گردد.
در حقیقت اگر نیروی کار رغبتی به همکاری با کارفرمای مربوطه نداشته باشد یا کارفرما حس کند که نیروی کار، استعداد یا توانایی لازم برای انجام این کار را ندارد، هیچیک از طرفین قادر به فسخ این قرارداد نبوده و باید تا انتهای قرارداد به تحمل یکدیگر ادامه دهند.
آیا به قرارداد کار معین بیمه نیز تعلق می گیرد؟
قرارداد کار معین تابع قوانین کار در کشور بوده و کارفرمایان مکلف هستند نیروهای استخدام شده در پروژه خود را بیمه نمایند. در این موضوع، مدت زمان قرارداد هیچ تاثیری بر آن نداشته و اگر کارفرما کارکنان خود را بیمه نکند، طبق قوانین کار، متخلف بوده و باید جریمههای سنگینی برای عمل نکردن به این تکلیف پرداخت نماید.
این امر در خصوص سنوات و سایر مسائل مهم دیگر نیز صادق است و اگر مدت زمان قرارداد کار بیشتر از یک سال به طول انجامد، براساس ماده ۲۴ قانون کار، کارفرما باید حق سنوات کارگران را که معادل یک ماه حقوق آن ها بوده را به عنوان مزایای پایان کار به کارگر پرداخت نماید.
حقوق و مزایا کارگران در قرارداد کار معین چگونه و برچه مبنایی تعیین می گردد؟
حقوق کارمندان قراردادی، در مجموع هشتاد درصد از حقوق و قراردادهای پیمانی است و بر همین روال، تطبیق و تعیین آن بدین شکل خواهد بود:
دستمزد متعلقه به کارمندان قراردادهای کار معین، مطابق با جدول امتیازاتی خواهد بود که هر سال برای کارمندان پیمانی تعیین میگردد.
در این حالت باید هشتاد درصد از میزان اعلامشده در این جدول، محاسبه گردیده و مبلغ آن به نیروهای کار قرارداد معین پرداخت گردد. دستگاههای اجرایی مطابق بخشنامهها، و قوانین و مقررات موجود، باید رتبه کارگر یا کارمند قرارداد معین را محاسبه نمایند. مشخص نمودن میزان هشتاد درصد بر عهده این دستگاهها بوده و پس از محاسبه و تعیین آن، باید میزان حقوق افراد را پرداخت نمایند. نرخ اشتغال فوقالعاده هم مطابق معیار هشتاد درصد تعیین می گردد.
میزان مهارت فرد و رتبه کارمند، میزان سختی کار و غیره میتواند متغیر باشد و مبلغ پرداختی نیز بر طبق همین شرایط تغییر می نماید.
مطابق با ماده ۶۹ قانون مدیریت خدمات کشوری، کارمندانی که از امتیاز ایثارگری برخوردار هستند و یا در نقاط محروم کشور حضور دارند، شرایط خاص و ویژهای به آن ها تعلق خواهد گرفت که در دریافت حقوق آنها نیز تاثیر به سزایی خواهد داشت.
با توجه به تمام این شرایط، باید حتما به خاطر داشته باشید که حقوق و مزایای کارمندان قرارداد کار معین، هر سال با توجه به امتیازات فردی آنها قابل تغییر خواهد بود.
در مقایسه 2 قرارداد، چه تفاوت هایی در قرارداد کار معین و قرارداد پیمانکاری می توان متصور شد؟
با عنایت به تمام موارد بیان شده، مطمئنا اکنون شما میدانیم که قرارداد کار معین چیست؟ و چه وجوهی دارد؟ یکی از نکات مهم در این نوع قراردادها این است که معمولا این قبیل قراردادها با قرارداد پیمان اشتباه گرفته میشود.
دلیل این مورد نیز شباهتهای بسیار زیادی است که میان این دو نمونه قرارداد حاکم است که با کمی دقت میتوان تفاوت میان این دو را به خوبی تشخیص داد.
همانطور که در تعریف قرارداد کار معین بیان کردیم، در این نوع قراردادها زمان خاتمه کار، معین نیست و صرفا انجام همان کار، نقطه پایان قرارداد در نظر گرفته شده است ولی در قرارداد پیمانکاری این موارد شکل دیگری به خود خواهد گرفت.
در قرارداد پیمانکاری هرچند انجام دادن کار مد نظر از اهمیت بالایی برخوردار است، اما نکته مهم این نوع قرارداد، اهمیت دادن به زمان پایان و تحویل پروژه است.
در قراردادهای پیمانکاری با استعلام اولیه از چندین پیمانکار، پیمانکاران مدت زمان تقریبی انجام کار و قیمت مد نظر خود را به کارفرمایان ارائه میدهند و کارفرمایان فرد یا گروهی را انتخاب مینمایند که پروژه مد نظر او را با بهترین بهاء و در کمترین زمان ممکن انجام دهد.
لذا معمولا در این نوع قراردادها اضافه کردن جریمه دیرکرد به قراردادها نیز مرسوم است ولی در قرارداد کار معین این ضمانت اجرا وجود نخواهد داشت.
تفاوت مهم دیگر میان این دو، تابعیت هر قرارداد می باشد. قرارداد کار معین، تحت سیطره قانون کار کشور است. در حالی که قرارداد پیمانکاری با در نظر گرفتن شرایط طرفین قرارداد، معین می گردد و از قوانین آمره و مشخص قانون کار پیروی نمی نماید.
طریقه پرداخت دستمزد نیز در این دو قرارداد با یکدیگر فرق دارد. مبلغ قرارداد پیمانکاری در چند مرحله مشخص مثلا ۳ یا ۴ مرحله بر اساس مبلغ و توافق میان کارفرما و پیمانکار واریز خواهد شد، در صورتی که در قرارداد کار معین، این پرداخت وجه به صورت مستمر و ماهانه انجام می شود.
از سوی دیگر کل مبلغ قرارداد پیمانکاری از همان تاریخ تنظیم قرارداد و ابتدا شروع پروژه کاملا مشخص است و یکی از اولویت های مهم انتخاب پیمانکار از سوی کارفرما، همین میزان مبلغ اعلام شده برای انجام کار است.
در حالی که در قرارداد کار معین با توجه به اینکه تاریخ اتمام قرارداد دقیقا معین نیست، مجموع مبلغ پرداختی نیز کاملا مشخص نبوده و تا هر زمان که کار ادامه پیدا کند، کارفرما وظیفه دارد که حقوق نیروی کار خود را پرداخت نماید.
چه مدارکی برای تنظیم قرارداد کار معین و یا طرح شکایت یا دفاع از قرارداد منعقده مورد نیاز است؟
دعاوی و اختلافات ناشی شده از قراردادها، بیشترین میزان پرونده های مطروحه در مراجع دادگستری را به خود اختصاص داده. با توجه به تخصصی بودن حیطه حقوق قراردادها، حتما توصیه می شود برای اعطای وکالت در این نوع دعاوی اعم از طرح دعوا و یا دفاع از آن و یا حتی تنظیم یک قرارداد مطلوب، از وکیل متخصص امور قراردادها یا مشاورین حقوقی استفاده کنید.
اختلافات قراردادی مخصوصا در مورد تفسیر قرارداد و فسخ آن و ارائه مدارک لازم و ضروری در این زمینه، حتی در سرنوشت پرونده های کیفری نیز بسیار حائز اهمیت است.
اصلی ترین مدارک مربوط به دعاوی حوزه قراردادها، معمولا ارائه اصل سند خود قرارداد است، که در آن الزام به انجام تعهدات قراردادی، خسارات قراردادی، انحلال قرارداد (فسخ و انفساخ و ابطال قرارداد)، ضمانت اجراها و غیره تعیین و مشخص گردیده است که البته کسب نتیجه مطلوب مستلزم تسلط قاضی و وکیل پرونده به حقوق قراردادها است.
تنظیم یک قرارداد خوب نیاز به مدارک خاصی ندارد ولی حتما نیاز به حضور یک وکیل خوب و کارکشته در این زمینه احساس می شود. ولی در طرح دعوا یا هر ادعای مربوط به قراردادها، شما باید تمامی مدارک و مستنداتی را که دلالت بر حقانیتتان دارد، در صورت نیاز به دادگاه ارائه کنید و آن ها را به همراه لایحه دفاعیه حتما ضمیمه پرونده نمایید
توجه داشته باشید که بر اساس قانون، برای اثبات هر دعوایی از سند، اقرار، شهادت، قسامه و سوگند می توان استفاده کرد هر چند علم و آگاهی قضات رسیدگی کننده در مراجع حقوقی نیز در بسیاری از پرونده ها بی تاثیر نیست. البته انجام یک مشاوره خوب و متناسب با مسیر دعوای پیش بینی شده، می تواند استفاده از ادله و راهکار منطقی تری را برای شما مشخص نماید.
تنظیم یک قرارداد کار معین چقدر زمان میبرد؟
زمان تنظیم یک قرارداد کار معین به عوامل مختلفی وابسته است که از آن جمله می توان به تخصص وکیل و نوع قرارداد در موضوعات مطرح شده فوق اشاره کرد.
از دیدگاه وکیل کار 24، به هیچ قراردادی نمی توان واژه سهل و آسان اطلاق کرد، زیرا تمامی قراردادها از آن جایی که دو طرف قرارداد آن را امضا می نمایند باید تمامی جوانب در آن در نظر گرفته شود.
معمولا تنظیم یک قرارداد خوب با بررسی تمامی جوانب و موضوعات مطلوب نظر موکل طرف قرارداد، حدود یک هفته نیاز به جمع بندی و بررسی های لازم و نگارش آن دارد و مطمئنا کارشناسان و وکلای شاغل در حوزه حقوق قراردادها، با تجربه ای که در تنظیم انواع قراردادها کسب نموده اند، می توانند بهترین و سریع ترین مسیر را برای شما انتخاب نمایند.
برای جلوگیری از تبعات احتمالی تنظیم قراردادها، می توانید قبل از تنظیم آن، حتما با مشورت گرفتن از یک وکیل در حوزه فعالیت فوق، مراحل و مسیر تنظیم قرارداد خود را بررسی نمایید.
آیا برای تنظیم قرارداد کار معین و یا طرح شکایت یا دفاع از قرارداد منعقده، نیاز به استفاده از خدمات وکیل داریم؟
به کرات اشاره کرده ایم هر موضوع حقوقی یا کیفری و همچنین مسائل مربوط به دعاوی قراردادی، حتی اگر از دیدگاه برخی افراد موضوعات پیش پا افتاده ای باشد، پیچیدگی های خاص خود را از منظر یک حقوقدان داراست، که موضوع تنظیم قرارداد یا دعاوی با منشاء قراردادها نیز از آن مستثنی نیست.
طرح دعوا در مسائل مربوطه دارای قوانین و مقررات خاصی است که اشخاص عادی اطلاعات بسیار اندکی در مورد آنها دارند. مشاوران و وکلای دادگستری افرادی هستند که در این زمینه، دارای بینش، تخصص و آگاهی کاملی بوده و می توانند در رسیدگی به این نوع پرونده ها، خصوصا موضوعات اشاره شده، گره گشای موکل خود باشند.
از مهم ترین مزایای استفاده از وکیل کار 24: صرفه جویی در وقت و هزینه، رسیدن به نتیجه دلخواه و مطلوب در کمترین زمان ممکن، رهایی از رفت و آمدهای متوالی، وقت گیر، چالش برانگیز و استرس زا به دادگاه، تامین و حفظ حق و حقوق موکل در پروسه رسیدگی به دعاوی مربوط به قانون کار خواهد بود.
اگر می خواهید تنظیم قرارداد یا طرح دعوا یا دفاع شما در خصوص موارد یاد شده به نتیجه مطلوبی برسد و حقوق از دست رفته تان را به دست آورید، به شما توصیه می کنیم که با یک وکیل مجرب در این حوزه حتما مشورت کنید.
اغلب بعضی از مسائل پیش می آید که شاید از نظر شما عادی جلوه کند ولی برعکس، بسیار مهم هستند و می توانند در روند پرونده تاثیر گذار باشند. وکیل با تجربه و صادق می تواند شما را در خصوص موارد یاد شده، آگاه نماید.
نحوه تنظیم قرارداد و پشتیبانی به چه صورت خواهد بود؟
مطمئنا تنظیم یک قرارداد خوب یا مطرح کردن هر دعوایی در حوزه قراردادها یا دفاع از آن، به فراخور خود مستلزم پرداخت هزینه هایی خواهد بود. در پرونده ها مختلف دیده شده که خواهان پرونده بعد از پرداخت تمام هزینه ها، به دلیل نقص در مدارک یا عدم توجه به محتویات پرونده برای ارائه استدلال های قوی چه در مقام دفاع و چه در مقام مطالبه حق، دادخواستش با قرار رد مواجه می گردد یا بی توجهی به تنظیم قرارداد، تبعات جبران ناپذیری را برایش به همراه دارد و علاوه بر هدر رفت هزینه، زمان زیادی را نیز صرف فعالیتی بیهوده نموده است.
قرارداد کار معین از مرسوم ترین و رایجترین قراردادهای کاری به شمار می آید و ممکن است هر شخصی در طول دوران کاری خود، با انواع آن روبهرو گردد. تسلط کامل و آگاهی به وجوه قانونی و رسمی این نوع قراردادها، به طرفین آن کمک خواهد کرد که در جایگاه کارگر یا کارفرما، حقوق و مزایای قانونی خود را بهصورت کامل دریافت کنند.