قرارداد مقاطعه کاری
راهنمای مقاله
بهتر است این گونه بگوییم که قرارداد مقاطعه کاری با دیگر قراردادها و توافقنامههای موجود تفاوتهای بسیاری دارد که نمیتوان نسبت بدان چشمان خود را بست و به راحتی عبور نمود.
همانطور که همگی ما بدان آگاه هستیم، در انجام هر یک از امور، حرفه، تجربه نیز مهارت داشتن سخن ابتدایی را به میان میآورد، به همین دلیل انجام هر کاری را باید به کاردان آن سپرد.
یکی از مسائلی که هم اکنون تخصص در آن بسیار حائز اهمیت است، موضوع ساخت و ساز میباشد، به ویژه ساخت و سازهای بسیار گسترده که میبایست بر اساس ضوابط خاصی پیش رود.
چرا که با بیتوجهی در این زمینه و عدم مهارت و آگاهی، خسارت بسیاری ایجاد خواهد شد و حتی گاهی امکان دارد جان اشخاص به خطر افتد یا بدانها صدمه وارد آید.
به عنوان نمونه چنانچه که در انجام پروژههای سدسازی، محاسبات و اجرا صحیح صورت نگیرد، سد از استحکام لازم برخوردار نباشد، شکاف یا درز در بطن آن ایجاد گردد، جان جمعیت بسیاری از عامه نزدیک به آن محل یا حتی شهرهای نزدیک به سد را به خطر خواهد انداخت.
بله، در ضمن هر یک از پروژهها نبود مهارت میتواند مشکلات و مسائل مادی و جانی بسیاری را به دنبال داشته باشد. به همین علت میبایست این پروژههای عظیم به دست افراد و مجموعههای حاذق واگذار گردد تا هیچگونه خطری جان و مال ما را تهدید نکند. این افراد ماهر به عبارتی، مقاطعه کار میباشند.
مقاطعه کار چه کسی است؟
حتما این سؤال ذهن شما را به خود مغشوش ساخته است که، مقاطعه کار چه کسی است و اصلا مقاطعه کاری به چه معناست. ما به شما به صراحت توضیح خواهیم داد. معنای مقاطعه کار حدودا نزدیک به همان پیمانکار میباشد.
پیمانکار فردی است که در برابر اخذ وجهی متعهد میگردد که امری را به مرحله اجراء رساند و یا آن که آن را کامل کند. مقاطعه کار هم همین مسئولیت را بر گردن خود دارد ولیکن با اندکی تفاوت.
پیمانکار میتواند مسائل گوناگونی را به مرحلهی اجراء رساند. همچون تهیه یا خرید و فروش کالاها، ارائه داشتن خدمات و حمل و نقل.
هر چند که اینگونه بیان میگردد مقاطعه کاری هم حاوی ساخت و ساز، جا به جایی و خرید و فروش کالا میگردد، ولیکن با اندکی دقت، متوجه خواهیم شد که ماهیت مقاطعه کاری با پیمانکاری مقداری متفاوت میباشد و ماهیت مقاطعه کاری در اکثریت مواقع حاوی ساخت و ساز میگردد.
تفاوت دیگری که معنای مقاطعه کاری با پیمانکاری را شامل میشود این است که ضمن مقاطعه کاری، کارفرما از جانب دولت است و در واقع شخصی حقیقی نیست.
یعنی نماینده دولت (شخص کارفرما) به دنباله گروه و افرادی میباشد که وی بتواند پروژههای گسترده ساخت و ساز را بدو واگذار کند و به کمپانیهای ساخت و سازی که مهارت و تخصص مورد نیاز را داشته باشند رجوع نماید و یا به طریق مزایده و مناقصه آنها را اتخاذ نماید که این کمپانیها، مقاطعه کار میباشند ولیکن ضمن پیمانکاری دیگر کارفرما از جانب دولت نمیباشد و او میتواند شخص حقیقی (یک فرد معمول) و یا آنکه حقوقی خصوصی باشد.
پس ما میتوانیم این چنین بیان داریم که، معاهده مقاطعه کاری، معاهداتی است که با تنسیق آن، نهاد یا آن که موسسه عمومی که نماینده دولت هستند، به انجام رساندن کار مشخصی را طی مدّت زمان معین، مبلغ و موقعیت مشخص به فرد دیگر یا افراد دیگر بسپارد.
آیا قرارداد مقاطعه کاری ساختمان از قابلیت تغییر برخوردار است؟
موضوعی که میبایست در این قسم در ارتباط با آن صحبت نماییم این میباشد که ضمن قرارداد مقاطعه کاری یا به عنوان نمونه قرارداد مقاطعه کاری ساختمان، دیگر توافقات میان کارفرما نیز مقاطعه کار مطرح نخواهد بود، بلکه متن معاهده حاوی یک سری موقعیت از پیش تعیین شدهای میباشد که تنها قسمتهای خالی آن به واسطه دو طرف تکمیل میشود و شما با دانلود نمونه معاهده مقاطعه کاری و دقّت در بطن آن میتوانید متوجه این موضوع به خوبی شوید.
علت آن در این امر خلاصه میشود که چون کارفرما از جانب دولت است، نتواند به نام دولت برای خویش منافعی را از این جهت در نظر انگارد و مقامات تصمیم گیرنده نتواند از این امر سوءاستفاده نمایند.
از این جهت نمیشود مفاد معاهدات مقاطعه کاری را دگرگون کرد مگر آن که دستگاههای اجرایی منوط بدان، تنها در مواردی که به نفع دولت میباشد و یا گونه و اقتضای نوع کار چنین ایجاب کند، میتواند آن را دگرگون سازد.
تعهدات کارفرما ضمن قرارداد مقاطعه کاری چیست؟
کارفرما به جهت واگذار نمودن کار به پیمانکار مسئول است به کفایت و شایستگیهای فنی، مادی، مدیریتی، حس اخلاق، شهرت و سایر خصوصیاتی که لازم میباشد دقت نماید.
به ویژه هنگامی که کار به واسطه مناقصه یا مزایده به پیمانکار واگذار شده باشد، به طور قطع بدین موارد باید توجه گردد. از این جهت شخصیت پیمانکار یا آن که مقاطعه کار ضمن این معاهده اهمیت بسیاری را دارد و پیمانکار نمیتواند اجرای کلیه یا بخشی از پیمان را به دیگری واگذار کند.
البته از خاطر نرود که گاهی مدیریت بر کار چنین اقتضاء مینماید که بخش یا بخشهای محدودی از عملیات به طور استثناء به پیمانکاران دیگر سپرده شود که البته این واگذاری با اجازه پیشین از کارفرما و حفظ حقوق نظارت و داوری کارفرما صورت خواهد پذیرفت.
همانگونه که بیان نمودیم پیمانکار میبایست مصالح ساختمانی را از منابع که ضمن پیمان درج شده است، تدارک ببیند و چنانچه که تهیه این مصالح از منبع دیگری امکانپذیر نباشد، کارفرما میبایست منبع دیگری را مشخص نماید و به اطلاع برساند.
حتی به هنگامی که تهیه لوازم و تجهیزات درون کشور در انحصار دولت واقع شده باشد یا چنین لازم باشد که از خارج از کشور تهیه گردد، کارفرما مسئول است، همکاریهای مورد نیاز را در این زمینه به عمل آورد.
کارفرما مسئولیت دارد، قیمت منوط بر موضوع معاهده را در زمان مقرر تحویل دهد و کلیه یا قسمتی از زمین را تسلیم نماید. کارفرما از سویی مسئول است معاهده مقاطعه کاری و پیوستهای آن و اسناد و مدارک فنی و تخصصی معاهده را به مقاطعه کار ارائه دارد.
نکتهای که میبایست بدان توجه گردد این میباشد که اگر طی مدت زمانی که پرونده به واسطه پیمانکار مدیریت میگردد نفع و یا اضراری برای او ایجاد شود، برای خود او به حساب خواهد آمد.
یعنی چنانچه که هزینهها بالا رود و اضرار دامنگیر او شود، از این جهت نمیتواند از کارفرما تقاضای وجه بیشتری را بکند، چنانچه که از سویی سود بیشتری عاید حال او شود، برای نمونه هزینهها کمتر شد، سود به دست آمده برای پیمانکار خواهد بود و اگر پیمانکار در این ارتباط شکایت و اعتراضی داشته باشد میبایست به مراجع صالح رسیدگی کننده برود. مگر آنکه قیمت متغییر را دو طرف ضمن قرارداد لحاظ نموده باشند.
حل اختلاف ضمن قرارداد مقاطعه کاری چگونه است؟
حل اختلاف ضمن این معاهدات تابع قوانین و مقررات مقاطعه کاری خواهد بود که در این قسم شرایط و موقعیت عمومی پیمان مدنظر واقع خواهد شد و ضمن مادهی ۵۳ درج شده است.
در نظر گیرید ضمن موافقتنامه میبایست درج شود هنگامی که میان پیمانکار کل (اصلی) و پیمانکار جزء اختلافاتی ایجاد شد، نماینده کارفرما یا آن که دستگاههای نظارتی به اختلافات پیش آمده رسیدگی خواهند کرد و تصمیمی که در این مسیر گرفته شود برای دو طرف غیر قابل اعتراض تلقّی خواهد شد و میبایست بدان عمل نموده و احترام گذارند.
فرآیند انجام شکایت چگونه است؟
به هنگام اجرای عنوان پیمان، حوادث گوناگونی ممکن است اتفاق افتد. حال امکان دارد برخی از آنها خارج از اراده دو طرف باشد و بعضی دیگر کاملا به خود طرفها ارتباط داشته باشد.
در هر دو حالت یاد شده احتمال اینکه اختلافات و منازعاتی میان کارفرما و پیمانکار بروز نماید، نه تنها آن که بعید نیست، بلکه در بعضی موارد این اختلافات به نهایت خود خواهد رسید.
بروز اختلاف میان اشخاص به گونه اعم و میان طرفین معاهده به گونه اخص، امری کاملا طبیعی است و به دور از عقل نیست.
اختلاف در اندیشه و تفکرات آدمی هر چند ذاتی و به هرحال موضوعی میمون و مبارک به جهت رشد و تعالی انسان میباشد، ولیکن ضمن اجرای هر معاهدهای امکان دارد، اضرار اعم از مادی و معنوی برای هر کدام یا هر دو سو وارد گردد که البته آن را نمیتوان تحت عنوان اتفاقی خوشایند تعبیر نمود، به خصوص آن که عنوان معاهده به طرحهای عمرانی نیز ملی منوط باشد.
از این جهت، چاره کار آن است که به منظور سهولت اجرای معاهده این منازعات را از این میانهها برداشت تا مسیر در جهت حصول نتیجه معاهده هموار شود. بنابراین به هنگام بروز منازعات ضمن معاهدات، از میان بردن آن ضرورتی غیر قابل انکار است.
اغلب معاهده تحت عنوان یک حقیقت اجتماعی بنابر ماده ۱۴۰ قانون مدنی، از جمله اسباب و وسیله تملک اموال و نقل و انتقال داراییها میباشد و ضمن آن ماده چند مسئله از اسباب تملک اموال شناخته شده است که عقود و معاهدات من جمله آنها است.
در این قسم نیاز نخواهد بود که موارد یاد شده ضمن آن ماده تک، تک برشمرده و بیان گردد، ولیکن از بیان این نکته فارغ هستیم که دولتها در تمامی کشورها مسئولیت دارند به اختلافات اشخاص و تمامی ملت خویش رسیدگی و آنها را حل و فصل نمایند.
از جمله این اختلافات امکان دارد در بیشتر موارد ناشی از عقود و معاملات باشد.
دادگستری
بر اساس ماده ۱۵۷ قانون اساسی و مواد یک الی سه قانون آیین دادرسی مدنی، دادگستری مرجع رسمی به جهت تظلمات عمومی است و افراد همگی خواهند توانست اختلافات و شکایتها نیز تقاضاهای خود از شکایت پیمانکار از کارفرما را حسب مورد به دادگاههایی که به دادگستری مربوط میباشند ارجاع دهند و دادخواهی نمایند.
ضمن معاهدات پیمانکاری میتوان به هنگامیکه عنوان معاهده فی المثل مطالبه و درخواست پول و اجرت پیمانکاری باشد، دادخواست مطالبه پول را ارائه داد یا چنانچه که عنوان عمل پیمانکار به تعهداتش است دادخواست منوط بر التزام به تعهد و معاهده، جبران خسارت وارده یا فسخ ارائه داد.
زمانی که معاهدهای وجود داشته باشد، شما میتوانید بدان اکتفا نمایید و این هنگام چه بهتر که معاهده را ضمن دفتر اسناد رسمی به مرحله ثبت برسانیم تا از مزایا و توانمندیهای ثبتی و اجرایی اسناد رسمی بهره گیریم.
حال شما میتوانید حتی در مراجع رسیدگی کننده بدان استناد نموده و از انکارش به واسطه طرف مقابل خود هراس نداشته باشید اما اگر قرارداد شما مکتوب نباشد، شما میتوانید با آوردن دو نفر شاهد، وقوع عقد و وجود رابطه را اثبات نمایید.
مدارک لازم جهت انجام شکایت چیست؟
ما مدارک مورد نیاز به جهت شکایت از کارفرما به واسطه پیمانکار را میتوانیم در فراهم آوردن، اسناد و مدارک هویتی، نیز اثبات رابطه کاری موجود و اسناد لازم به جهت آن خلاصه داریم.
بهتر است در وکیل کار 24 بیان نماییم که شما میبایست با توجه به نوع شکایت خود مدارک لازم را فراهم آورید. مدارکی که بتوان با استناد بدان به حق و حقوق خود دست یافت.
به هنگام انجام شکایت بهتر است نسبت به قرارداد مکتوب (که یک نسخه میبایست در اختیار شما باشد) غافل نشوید.
هزینه تمام شده تنظیم شکایت چقدر است؟
شما میبایست هزینهای را به جهت اخذ فرم دادخواست در محاکم رسیدگی کننده و تکمیل آن، تادیه نمایید. حال بهتر است این گونه بگوییم، این موضوع هزینهی بسیاری را نمیطلبد. به گونهای که شما پیمانکار عزیز تنها باید پنج هزار تومان در راستای دریافت این فرم پرداخت کنید.
آیا برای این شکایت نیاز به وکیل است؟
آیا از نظر شما به جهت شکایت در قرارداد مقاطعه کاری نیاز به وکیل خواهد بود؟ بهتر است ما در این قسمت چنین بیان داریم که وکیل متخصص اداره کار با تسلط کافی بر روی قوانین و مقررات اداره کار، بیمه، بخشنامهها، آییننامهها نیز تمامی ضوابط منوط بر اداره کار و شناخت کافی نسبت به فرآیند دادرسی در مراجع ذیصلاح، این توانایی را خواهد داشت که روند دادرسی را بسیار آسان سازد.
پس اگر شما مایل هستید در این مسیر موفقیت را عاید حال خود کنید بهتر است با یک وکیل پایه یک دادگستری مشورت حاصل فرمایید.