راهنمای مقاله
قرارداد کار به روابط بین کارگر و کارفرما استحکام می‌بخشد و باعث می‌شود که تعامل‌ها و انجام وظایفی که طرفین انجام می‌دهند، جنبه قانونی داشته باشد. برای شروع هر کاری، لازمه آن انعقاد قرارداد است.
پیش از پرداختن به قرارداد کار آزمایشی و موارد شکایت مستند به آن بهتر است بدانیم در روابط کارگری و کارفرمایی نیز باید قراردادی بین طرفین به امضاء برسد. قرارداد کار، به صورت کتبی یا شفاهی بین طرفین منعقد می‌شود.
این که قرارداد کتبی یا شفاهی باشد، الزامی برای آن در قانون عنوان نشده است، اما در مورد این که اگر قراردادی به صورت شفاهی بسته شود، عواقبی را برای طرفین قرارداد خواهد داشت.
انواع مختلفی از قراردادها در روابط کاری منعقد می‌شود که بر اساس مدت زمان آن، قراردادها با یکدیگر متفاوت می‌باشند. یک قرارداد می‌تواند به مدت دائمی و یا موقت منعقد شود. این موضوع بسته به نظر کارفرما دارد که بر اساس چه مدتی با کارفرما قرارداد به امضاء برساند.
همچنبن میزان توانایی و سوابق کاری کارگر در مورد انعقاد قرارداد دائمی و بلند مدت تاثیر گذار است. اما در هر صورت گاهی اوقات کارفرما قبل از آن که قرارداد دائمی با کارگر منعقد کند، یک قرارداد کوتاه مدت با وی می‌بندد که میزان توانایی وی را مورد ارزیابی قرار دهد.
در واقع کارفرما برای سنجش توانایی کارگر، ممکن است که ابتدا قرارداد آزمایشی با کارگر امضا کند و اگر در طول این دوره، کارفرما از نحوه عملکرد وی رضایت داشته باشد، در نهایت قرارداد رسمی و دائمی منعقد خواهد شد.
این که قرارداد کار آزمایشی منعقد شود، یک رویه معمول در روابط کاری به شمار می‌رود و کارگران اگر بتوانند خودشان را برای کارفرما ثابت کنند، قرارداد آزمایشی به قرارداد دائمی تبدیل می‌شود.
در طول دوران کار آزمایشی، کارفرما حقوق مشخصی را برای کارگر در نظر می‌گیرد و بعد از اتمام مدت دوره در نهایت کارفرما تصمیم می‌گبرد که کارگر را در کارگاه استخدام نماید و یا این که استخدام وی در دستور کار کارفرما قرار نگیرد.
حال اگر در این کارفرما مرتکب تخلفاتی شود، کارگر حق شکایت قانونی را خواهد داشت. برای شکایت از کارفرما، باید دادخواستی تنظیم شود و سپس برای رسیدگی به واحد اداره کار ارجاع داده خواهد شد.
قرارداد دوران کار آزمایشی چیست؟
قرارداد دوران کار آزمایشی، نوعی قرارداد کار محسوب می‌شود که شرایط آن در قانون کار عنوان شده است. کارفرما برای آن که میزان توانایی کارگران را مورد ارزیابی قرار دهند، ممکن است که اقدام به انعقاد قرارداد کار آزمایشی نماید. این نوع قرارداد همانطور که از نام آن‌ها پیدا است، به صورت آزمایشی بین طرفین منعقد می‌گردد.
در واقع انجام کار از طرف کارگر، جنبه رسمی نداشته و صرفا این قرارداد برای سنجش و ارزیابی عملکرد و توانایی کارگر منعقد می‌شود. در این صوت کارگر باید هر توانایی و مهارتی را که دارد، به کارفرما ارائه نماید تا بعد از اتمام دوره کار آموزشی، کارفرما با وی قرارداد دائمی منعقد کند.
ماده 11 قانون کار بیان می‌کند که طرفین می‌توانند با توافق یکدیگر، مدتی را به نام دوره آزمایشی کار تعیین نمایند. در این صورت هیچگونه اجباری برای آن که کارگر با کارفرما قرارداد کار آزمایشی منعقد کند، وجود ندارد و کارگر می‌تواند بر اساس توافق انجام شده با کارفرما، قرارداد مزبور را به امضاء برساند.
هدف کارفرما از در نظر گرفتن دوره آزمایشی این است که از عملکرد کارگر برای کار کردن در کارگاه اطمینان خاطر کسب کند. کارگری که نتواند در طول دوران آزمایشی، رضایت کارفرما را جلب نماید، کارفرما اقدام به قطع همکاری با وی نموده و یا بعد از اتمام مدت کار، قراردادی را با وی امضاء نمی‌کند.
اما حال اگر برای کارفرما این موضوع ثابت شود که میزان توانایی کار بسیار بالا است و می‌تواند از عهده انجام امور کارگاه برآید، در این صورت احتمال استخدام وی و انعقاد قرارداد دائمی با کارگر بسیار بالا خواهد بود.
مدت دوران کار آزمایشی
کارفرمایی که قبل از استخدام رسمی کارگر، اقدام به برگزاری دوره آزمایشی برای وی می‌کند، موظف است که مدت زمان این دوره که در قانون کار عنوان شده است را رعایت نماید. طول دوران کار آزمایشی باید در متن قرارداد صراحتا عنوان شود.
به موجب تبصره ماده 11 قانون کار، مدت دوران آزمایشی برای کارگرانی که ماهر نیستند، یک ماه و برای کارگران ماهر، سه ماه است.
مدت زمانی که قانون عنوان شده است، به عنوان حداکثر مدت دوران قرارداد کار آزمایشی در نظر گرفته می‌شود. در این صورت اگر کارفرما طول دوران آزمایشی را بیشتر از مدت مزبور برای کارگر در نظر بگیرد، کارگر حق شکایت از وی را خواهد داشت.
کارگران ساده، حداکثر به مدت 30 روز بنا به نظر کارفرما و توافق انجام شده باید اقدام دوران آزمایشی را طی کنند. این میزان مدت برای کارگران ماهر، سه ماه عنوان شده است.
گفتنی است که برخی از حقوقدانان به تبصره ماده فوق نقد وارد می‌کنند و استدلال آن‌ها این است که طول مدت زمان این دوران برای کارگران ماهر نباید سه ماه باشد و قانونگذار باید مدت زمان کمتری را در این زمینه در نظر بگیرد.
در واقع کارگری که ماهر و متخصص بوده و دارای چندین سال سابقه کار است، عملا برگزاری دوره کار آزمایشی برای وی توجیه ندارد و کارفرما باید به مدت کوتاه مثلا چند روز، دوره کاری آزمایشی را برای برگزار کند و سپس قرارداد استخدامی با وی منعقد گردد.
دلایل شکایت کارگر از کارفرما بابت دوران کار آزمایشی
در صورتی که مقررات مربوط به قرارداد آزمایشی از طرف کارفرم رعایت نشود، کارگر ممکن است که از وی شکایت کند. حال این که چه دلایلی منجر به شکایت از کارفرما بابت دوران کار آزمایشی می‌شود، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- عدم پرداخت حقوق کارگر در طول دوران کار آزمایشی
- به کارگیری کارگر بیش از مدت زمان تعیین شده در قرارداد کار
- فسخ قرارداد کار بدون اطلاع به کارگر
- نپرداختن کلیه حقوق کارگر در صورت فسخ قرارداد
- توهین به کارگر در طول دوران آزمایشی
طبق قانون کار، امکان قطع رابطه کار از سوی کارگر و کارفرما وجود دارد. در واقع هر کدام از طرفین قرارداد، حق دارند که رابطه همکاری را در مورد کار آزمایشی را خاتمه دهند. پایان رابطه در این زمینه نیازی به اخطار قبلی و همچنین پرداخت خسارات وارده نیست.
اگر قطع رابطه از طرف کارفرما صورت گرفته باشد، وی موظف به پرداخت تمامی حقوق کارگر است. اما اکر این موضوع از جانب کارگر باشد، او فقط می‌تواند مطالبه حقوق مدت زمان انجام کار را انجام دهد.
بنابراین اگر کارفرما حقوق کارگر را در طول دوران آزمایشی پرداخت نکند، کارگر امکان شکایت را از وی خواهد داشت. همچنبن تخلفات و رفتارهای غیر قانونی در طول دوران کار آزمایشی، از دیگر دلایل شکایت از کارفرما است.
لازم به ذکر است که قطع همکاری از سوی هر کدام از طرفین، منوط به پرداخت و جبران خسارت نمی‌باشد. چه کارگر و چه کارفرما با توجه به قانون کار که حق خاتمه دادن به رابطه کار در دوران آزمایشی را دارند، در صورت فسخ قرارداد، ملزم به جبران خسارت نیستند. این موضوعی است که در ماده 11 قانون کار به آن اشاره شده است.
گفتنی است که اگر کارگر، اقدام به پایان دادن رابطه کاری گردد، در این صورت وی تنها مستحق دریافت حقوق و دستمزدی است که بر اساس مدت زمان انجام کار برای کارفرما کار انجام داده است. اما عکس این قضیه یعنی همان قطع رابطه و همکاری از جانب کارفرما، منوط پرداخت حقوق در تمام دوران آزمایشی است.
تنطیم دادخواست شکایت کارگر از کارفرما بابت دوران کار آزمایشی
موضوعاتی که ممکن است منجر به بروز اختلاف بین کارگر و کارفرما شود، متعدد است که یکی از آن‌ها در رابطه با قرارداد کار آزمایشی است. کارفرمایی که به مقررات این قرارداها پایبند نیست و به نوعی حقوق کارکنان خود را پایمال می‌کنند، باید طرح شکایت قانونی از آن‌ها انجام شود.
اگر کارفرما حقوق کارگر را در قرارداد آزمایشی پرداخت ننماید یا طول دوران این دوران را به صورت غیر قانونی افزایش دهد، کارگر می‌تواند از وی شکایت نماید.
در هر صورت اگر قصد کارگر این است که از کارفرما شکایت کند، باید مقدمات طرح دعوا را فراهم نماید. لازمه رسیدگی به شکایت کارفرما در اداره کار، ارائه دادخواست است.
در واقع کارگری که به دلیل نقض مقررات حقوق وی در طول دوران قرارداد آزمایشی قصد شکایت از کارفرما را دارد، باید بتواند دادخواستی خوب که تمامی اصول و قواعد دادخواست نویسی در آن رعایت شده است را نگارش کند. دادخواستی که طبق نکات حقوقی تنظیم شده باشد، تاثیر قابل توجهی در نحوه رسیدگی توسط اداره کار خواهد داشت.
دادخواست مرتبط با شکایت از کارفرما در رابطه با کار آزمایشی، در صورتی که مقررات شکلی در آن رعایت نشده باشد، قرار رد دادخواست برای دادخواست مربوطه صادر خواهد شد.
نحوه نگارش متن دادخواست بسیار حائز اهمیت است و اگر اصول کلی دادخواست نویسی در آن رعایت نشود، مرجع رسیدگی کننده ترتیب اثری به دادخواست مربوطه نخواهد داد.
چگونگی نگارش دادخواست بر اساس شرایط و مقررات ماده 51 قانون آیین دادرسی انجام می‌شود. طبق این ماده، موارد زیر باید در متن دادخواست عنوان شود:
- مشخصات خواهان و خوانده
- تعیین بهای خواسته
- آنچه که خواهان از اداره کار درخواست دارد.
- ذکر ادله کافی جهت اثبات ادعای طرح شده از طرف مدعی
- شرح خواسته
- امضاء خواهان
نحوه نگارش مشخصات خواهان و خوانده
در ارتباط با شکایتی که از طرف کارگر علیه کارفرما بابت دوران کار آزمایشی شده و به تبع آن دادخواستی ارائه شده است، لازم است که کلیات دادخواست به بهترین شکل ممکن تنظیم شود. در مورد نگارش دادخواست مربوطه، ابتدا باید مشخصات اصحاب دعوا نوشته شود.
کارگر به عنوان مدعی، اطلاعات وی در ستون خواهان و ستون خوانده مربوط به مشخصات کارفرما است. در این صورت اطلاعاتی مانند نام و نام خانوادگی، اقامتگاه، شغل و سایر موارد در متن دادخواست عنوان می‌شود.
از آن جهت که دادخواست توسط کارگر ارائه می‌شود، باید اطلاعات مربوط به ستون خوهان به درستی تکمیل شده باشد و وجود نواقصی در این بخش می‌تواند به رد دادخواست منتهی شود.
نگارش تعیین خواسته
بعد از تکمیل ستون مربوط به خواهان، لازم است که قسمت تعیین خواسته نگارش شود. در واقع کارگر باید آنچه که از اداره کار تقاضا دارد، در این بخش عنوان کند. خواسته کارگر در ارتباط با شکایت مطرح شده، رسیدگی به تخلفات کارفرما و نقض مقررات حقوق او در قرارداد کار آزمایشی می‌باشد.
کارفرمایی که مقررات درج شده در قانون کار در رابطه با کار آزمایشی را رعایت نمی‌کند، کارگر در ستون تعیین خواسته، رسیدگی به این موضوع را تقاضا می‌نماید.
نگارش دلایل و ضمایم
مرحله بعدی در تنظیم دادخواست شکایت کارگر از کارفرما بابت دوران کار آزمایشی که در تمامی دادخواست‌ها لازم است این بخش به طور کامل نگارش شود، دلایل و ضمائم است. هر ادعایی که از طرف کارگر مطرح می‌شود، لازم است از طریق دلایل و مدارک ارائه شده، به اثبات برسد.
در این زمینه که کارگر ادعا می‌کند کارفرما قواعد مربوط به دوران کار آزمایشی را به درستی رعایت نکرده است، باید دلایلی را عنوان کند که بتواند ادعای مطرح شده را به خوبی ثابت نماید.
کارگر هر دلیل و مدرکی که برای اثبات ادعای خود داشته باشد، می‌تواند ضمیمه دادخواست نموده و آن را تحویل اداره کار بدهد. اداره کار بر اساس دلایلی که کارگر ارائه می‌کند، حکم مقتضی را صادر می‌نماید. بنابراین مهم است که کارگر به چه دلایل و مدارکی استناد نموده است.
نگارش شرح خواسته
با تکمیل قست‌های مزبور در دادخواست، نوبت به مرحله تنظیم شرح خواسته می‌رسد. در این بخش لازم است که ستون شرح خواسته با استناد به مواد قانونی نوشته شود.
در واقع آنچه که کارگر درخواست می‌کند، باید به صورت صریح و دقیق در بخش مربوطه در دادخواست عنوان گردد. با نگارش کامل دادخواست، کارگر باید متن دادخواست را امضاء کند که نشان از تایید نظیم دادخواست توسط وی است.
مزایا نگارش دادخواست توسط سامانه وکیل کار
تهیه و تنظیم دادخواست که یکی از اصول قانونی در اقامه دعاوی حقوقی است، باید توسط وکلا و کارشناسان حقوقی متخصص در امور نگارش اوراق قضایی صورت گیرد. دادخواست مرتبط با دعاوی کار که توسط سامانه وکیل کار نگارش شود، یک سری مزایا برای موکلین دارد.
با توجه به این که در سامانه وکیل کار، وکلا فعال و متخصص در حوزه قوانین کار وجود دارند، نگارش دادخواست با رعایت کلیه نکات حقوقی و قواعد دادخواست نویسی صورت می‌گیرد.
همچنین از مزایا دیگر نگارش دادخواست در این سامانه می‌توان به هزینه مناسب ارائه خدمات حقوقی اشاره نمود. برای ثبت سفارش تنظیم دادخواست، با کارشناسان حقوقی ما در ارتباط باشید.
