تنظیم فرم تسویه حساب

در روابط کاری به احتمال فراوان در مورد تسویه حساب کارگر یا کارمند اطلاعاتی کم و بیش داشته باشید اما بهتر است بدانید که فرم تسویه حساب تحت شرایط خاص تنظیم می‌شود.

منظور از روابط کاری در اینجا همان رابطه بین کارگر و کارفرما است که قانون کار به صورت تخصصی به اینگونه روابط پرداخته است.

کارفرما و کارگر در محیط کار وظایف مشخصی دارند که باید به بهترین شکل ممکن اجرا شوند. یکی از دلایل عمده اختلافات کاری به دلیل عدم اجرای وظایف قانونی از سوی کارگر و کارفرما است که می‌تواند مشکلات عدیده‌ای را در این زمینه ایجاد کند.

در قانون کار به تمامی شرایط و مواردی که به حوزه رابطه کارگری و کارفرمایی ارتباط دارد، اشاره شده است و زمانی که بین طرفین مشکل کاری ایجاد می‌شود، باید به این مرجع مراجعه نمود.

مراجع قانونی که به اختلافات حوزه حقوق کار می‌پردازند، این قانون را به عنوان مبنای صدور آرای خود در نظر می‌گیرند. البته که عرف تا حدودی می‌تواند در این زمینه موثر باشد.

حقوق مالی کارگر

به طور معمول رابطه کارگری و کارفرمایی از زمانی آغاز می‌شود که بین طرفین قراردادی منعقد شده باشد. در قانون کار مستقیما اشاره شده است که قرارداد کار می‌تواند به صورت کتبی یا شفاهی بین طرفین بسته شود و در این زمینه هیچگونه محدودیتی وجود ندارد.

تخلفات ناشی از قرارداد کار می‌تواند از سوی کارگر یا کارفرما باشد. در صورتی که در متن قرارداد به تمامی ضوابط و شرایط کار اشاره شده باشد، اگر یکی از طرفین به درستی مفاد قرارداد را رعایت نکند و خود را نسبت به طرف مقابل مسئول ندارد، این امکان برای طرف دیگر وجود دارد تا اقدام به طرح شکایت از وی نماید.

اگر بخواهیم به اصلی‌ترین وظایف کارفرما اشاره کنیم، ابتدا موضوع پرداخت دستمزد و حقوق کارگران مطرح می‌شود. در واقع کارفرما باید میزان دستمزد کارگر را براساس حداقل مصوب قانون وزارت کار بپردازد.

در بسیاری از مشاغل شاهد بروز اختلافات و حتی درگیری بین کارگر و کارفرما در خصوص پرداخت دستمزد و حقوق می‌باشیم.

عدم پرداخت به موقع حقوق کارگران یکی مشکلات اساسی در این زمینه می‌باشد. در قرارداد کار به طور صریح ذکر می‌شود که کارفرما موظف است در زمان تعیین شده که معمولا اواخر هر ماه می‌باشد، اقدام به پرداخت حقوق کارگران نماید.

کارفرما به دلایل مختلف ممکن است از پرداخت دستمزد کارگران خودداری کند یا با تاخیر حقوق آن‌ها را پرداخت نماید. متاسفانه موضوع عدم پرداخت دستمزد کارگران یکی از معضلات اصلی در جامعه ما محسوب می‌شود که در حال حاظر بسیاری از کارگران چندین ماه حقوق خود را دریافت نکرده‌اند.

بنابراین حقوق و دستمزد در روابط کاری از حساسیت بالایی برخوردار می باشد و قانونگذار نیز توجه خاصی در این زمینه دارد. در قرارداد کار، میزان دستمزد و حقوق کارگر به طور توافقی تعیین می‌شود که نباید از حداقل میزان تعیین شده کمتر باشد. البته کارفرما می‌تواند دستمزد کارگر را بیشتر از میزان مصوب وزارت کار پرداخت کند که هیچ گونه الزام قانونی در این زمینه وجود ندارد.

در بسیاری از مشاغل مشاهده شده است که کارفرما حقوق کارگران را در موعد مشخص پرداخت نمی‌کند یا از پرداخت دستمزد کارگران امتناع می‌وزرد. در این شرایط کارگر به لحاظ قانونی این حق را دارد تا به دلیل عدم پرداخت حقوق و مزایا از کارفرما شکایت کند.

لازم به ذکر است که مسائل مالی در روابط کار صرفا به دستمزد قانونی کارگر ارتباط ندارد بلکه با مواردی مانند پاداش، حق سنوات و عیدی نیز مرتبط است.

در واقع کارفرما موظف است که علاوه بر پرداخت به موقع حقوق کارکنان، پاداش و عیدی آن‌ها را محاسبه کرده و در موعد قانونی نسبت به پرداخت آن‌ها اقدام نماید.

نقض مفاد قرارداد کار صرفا از جانب کارفرما نیست بلکه کارگر نیز ممکن است به دلیل انجام یک سری رفتارهای غیر قانونی منجر به ایجاد اختلافات کاری نیز شود.

کارگر طبق قانون کار موظف به انجام وظایفی است که از سوی کارفرما به او محول شده است. البته وظایفی که جنبه قانونی داشته و با حیطه کاری مرتبط باشد.

در واقع کارفرما نمی‌تواند اجرای وظایفی را از کارگر تقاضا کند که در قرارداد و حتی قانون کار به آن اشاره نشده است.

تسویه حساب کارگر باید از سوی کارفرما انجام شود که به طور معمول زمانی که قطع همکاری بین طرفین به وجود می‌آید، کارفرما می‌بایست تمامی مطالبات و مسائل مالی کارکنان را محاسبه کرده و در یک فرم جداگانه ثبت نماید.

تسویه حساب کارگر با کارفرما در فرم‌های مخصوصی به صورت کتبی انجام می‌شود که متاسفانه بسیاری از کارفرمایان از طرز صحیح نوشتن آن اطلاع کافی ندارند.

زمانی که کارفرما بنا به دلایل مختلف با کارگر دجار مشکل می‌شود و قصد اخراج او را دارد، به لحاظ قانونی باید دستمزد وی را تا آخرین روز کاری وی محاسبه کرده و در صورتی که کارگر از حق سنوات و پاداش و عیدی برخوردار است، می‌بایست از جانب کارفرما پرداخت گردد.

قطع همکاری ممکن است به دلیل اخراج کارگر از محل کار یا به واسطه انقضاء مدت زمان قرارداد باشد. در این صورت کارفرما باید اقدام به تنظیم فرم تسویه حساب نموده و کلیه حقوق قانونی کارگر را بپردازد.

بنابراین در صورتی که رابطه کاری به هر دلیلی به پایان رسد، فرم تسویه حساب از جانب کارفرما تنظیم شده و در اختیار کارگر قرار می‌گیرد.

البته ممکن است در قراردادهایی نظیر مدت معین که تا تاریخ مشخصی اعتبار دارند، کارفرما ابتدا با کارگر تسویه حساب نموده و کلیه مطالبات مالی وی را بپردازد. سپس می‌تواند مجدد با کارگر قرارداد جدید و بلند مدتی را منعقد نماید و این موضوع از لحاظ حقوقی هیچ گونه منع قانونی ندارد.

از دیگر دلایلی که باعث بروز اختلاف بین کارگر و کارفرما می شود، عدم آشنایی طرفین با مقررات و شرایط مربوط به تنظیم فرم تسویه حساب می‌باشد که در نهایت شورای حل اختلاف و نهادهای رسیدگی‌کننده باید بین آن‌ها قضاوت کنند.

پر واضح است که تنظیم چنین فرمی برعهده کارفرما است و کارگر در این زمینه نقشی ندارد اما هر دو گروه یعنی کارگر و کارفرما باید با نحوه صحیح تنظیم فرم تسویه حساب آشنا باشند تا در این زمینه دچار مشکلات فراوانی نیز نشوند.

در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا در مورد نحوه تنظیم فرم تسویه حساب برای کارفرما و نکات حقوقی آن آشنا شوید.

منظور از تسویه حساب چیست؟

ممکن است شما یا اطرافیانتان در شرکت یا ارگان خاصی مشغول فعالیت هستید و بعد از گذشت مدت زمان معینی، کارفرما قصد تسویه حساب با شما را دارد.

در واقع اگر در محل کار مرتکب تخلفی شده باشید یا قوانین کار را نقض کرده و به مفاد قرارداد نیز پایبند نباشید، کارفرما اقدام به تسویه حساب با شما نموده و در نهایت باید از محل کار خود برای همیشه خارج شوید.

تسویه حساب به معنای پرداخت کلیه مطالباتی است که کارگر از کارفرما طلب دارد که بعد از پایان یافتن قرارداد کار انجام می‌شود.

در واقع حقوق و مزایا کارگر که به طور کامل بعد از قطع همکاری پرداخت می‌شود، تحت عنوان تسویه حساب شناخته می‌شود. کارفرما در وهله اول حقوق و مزایا کارگر را محاسبه نموده و به اندازه آنچه استحقاق دارد، پرداخت می‌کند.

در اصطلاح عامیانه، تسویه حساب همان حساب و کتاب کلیه مطالبات مالی از سوی کارفرما است که به کارگر پرداخت می‌شود.

بنابراین اگر بنا به دلایل مختلف رابطه کاری بین طرفین قطع شود، کارفرما باید هر میزان حقوقی که کارگر مطالبه دارد را در موعد مشخص پرداخت نماید.

بعد از اتمام قرارداد کار یا خاتمه یافتن رابطه کاری، کارفرما موظف است با پرسنل خود تسویه حساب نماید و باید حقوق آن‌ها را به طور کامل پرداخت کند.

با تسویه حساب کامل دیگر هیچگونه تعهدی از جانب کارفرما به کارگر وجود ندارد و بدون مشکل خاصی روابط کاری بین آن‌ها به پایان می‌رسد.

اگر چنین امری از سوی کارفرما صورت نگیرد و مثلا کارکنان را بدون تسویه حساب با آن‌ها اخراج نماید، قانون شرایطی را برای کارگران در نظر گرفته است تا بتوانند از طریق مراجع قانونی اقدام به طرح شکایت کنند.

تسویه حساب از منظر قانون

کارگر از لحاظ قانون کار به کسی گفته می‌شود که در ازای انجام کار برای کارفرما و وظایفی که به او محول شده دستمزد و حقوق مشخصی را دریافت می‌کند.

کارفرما نیز شخصیت حقیقی یا حقوقی دارد که در قبال انجام کار از سوی کارگر، موظف به پرداخت دستمزد و مزایایی که در قانون به آن اشاره شده است.

در قانون کار به تمامی شرایط و مواردی که با روابط کاری مرتبط است، اشاره شده است. در واقع این قانون به صورت تخصصی در مورد تنظیم روابط کارگر و کارفرما وضع شده است که بحث تسویه حساب در پایان قرارداد نیز به صورت غیر مستقیم به آن اشاره شده است.

البته موضوع تسویه حساب نیز در قانون کار ماده خاصی ندارد و تا حدود زیادی به توافق طرفین مرتبط است. در واقع قانون این موضوع را به صورت توافقی به طرفین واگذار کرده است.

 البته در تسویه حساب که به حقوق و مزایا کارگر اشاره می‌شود، باید بر اساس قانون کار باشد که در واقع بخشی از این مسئله به صورت توافقی است و بخش دیگر آن بر اساس شرایط قانونی می‌باشد.

این قانون صراحتا اعلام کرده است که احراز رابطه کاری بین طرفین باید در چارچوب قرارداد انجام گیرد. نوع قرارداد کاری در این زمینه اهمیت خاصی ندارد و چنانچه قرارداد به صورت دائمی یا موقت باشد، باید بین کارگر و کارفرما قراردادی منقعد شود.

تسویه حساب با کارگر در چه مواردی مطرح می‌شود؟

یکی از سوالاتی که در این زمینه مطرح می‌شود این است که اصولا تسویه حساب کارگر با کارفرما در چه مواقعی مطرح می‌گردد؟ کارفرما در مواردی باید با پرسنل خود تسویه حساب کند؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که تحت شرایطی که رابطه کاری بین طرفین به پایان می‌رسد، بحث تسویه حساب مطرح می‌شود.

در این صورت کارفرما باید تعهدات مالی خود را در برابر کارگر به درستی اجرا کند. تعهد مالی همان حقوق و مزایایی است که در قانون کار به آن اشاره شده است.

در هرصورت در موارد زیر تسویه حساب کارفرما با کارگر باید صورت گیرد:

پایان مدت قرارداد کار

در حوزه کاری انواع مختلفی از قراردادها بین طرفین بسته می‌شود که هرکدام از آن‌ها مدت زمان مشخصی دارند. کارفرمایان معمولا زمانی که قصد دارند تعدادی نیروی کار استخدام نمایند، در وهله اول با آن‌ها قراردادی کوتاه مدت منعقد می‌کنند.

اگر از نحوه کارکرد کارگران رضایت کافی داشته باشند، مدت زمان قرارداد از موقت به دائمی تبدیل می‌شود.

در هر صورت قراردادهایی که برای مدت موقت بسته می‌شوند، با فرا رسیدن تاریخ قرارداد به پایان می‌رسند و رابطه کاری بین طرفین خاتمه می‌یابد.

در این نوع قرارداد، مدت زمان شروع و پایان کار صراحتا مشخص شده و در موعد مشخصی نیز به پایان می‌رسند.

حال در این شرایط که تاریخ انقضاء قرارداد فرا می‌رسد، بحث تسویه حساب نیز مطرح می‌گردد. با پایان قرارداد کار، کارفرما باید کلیه حقوق کارگر را به طور دقیق محاسبه کرده و در زمان معینی نسبت به پرداخت آن اقدام نماید.

اخراج کارگر

اخراج کارگر جزو موضوعاتی است که در قانون کار ذکر گردیده است. کارگری که به وظایف قانونی خود به درستی عمل نمی‌کند و در اجرای وظایف خود کوتاهی می‌کند، در صورت وجود شرایط قانونی کارفرما می‌تواند وی را اخراج کند.

گفتنی است که اخراج کارگران طی چند سال اخیر زمینه سوء کارفرمایان را ایجاد کرده است و به دلایل مختلف اقدام به اخراج تعدادی از کارکنان خود می‌کنند.

اگر کارفرما قصد اخراج کارگر را داشته باشد، باید دلایل موجه و قانونی را در این زمینه ارائه دهد. در واقع قانون کار در صورتی به کارفرمایان اجازه اخراج کارکران را داده است که بتوانند دلایل موجه ارائه کنند.

اخراج بدون ارائه دلایل قانونی می‌تواند مشکلات فراوانی را برای کارفرما فراهم کند و در این صورت کارگر می‌تواند علیه وی اقدام به شکایت نماید.

در هر صورت اگر کارگر به موجب قانون مستحق اخراج باشد، کارفرما می‌تواند وی را اخراج نماید. در واقع قبل از اخراج می‌بایست تکلیف مطالبات کارگر معلوم شود.

در این صورت کارفرما فرم تسویه حساب را تنظیم نموده و آن را به کارگر می‌دهد. در این فرم تمامی حقوق و مزایایی که باید به کارگر پرداخته شود، ذکر می‌گردد.

نیروی کار اخراجی بعد از تسویه حساب کامل موظف است که محل کار را ترک نماید و رابطه کاری او با کارفرما قطع خواهد شد.

انصراف کارگر

انصراف کارکنان از محل انجام کار از دیگر مواردی است که در ارتباط آن موضوع تسویه حساب مطرح می‌شود.

ممکن است کارگر به دلایل مختلف دیگر قصد ادامه همکاری با کارفرما را نداشته باشد که در این صورت تحت شرایطی خاص می‌تواند درخواست انصراف بدهد.

گفتنی است که در وهله اول کارفرما باید با چنین درخواستی موافقت کند. اگر در این زمینه موافقتی حاصل شد، این امکان برای کارگر وجود دارد تا محل کار خود را ترک نماید.

به طور معمول کارفرمایان در ابتدا با درخواست انصراف موافقت نمی‌کنند و دلایل این امر را از کارگر پرس و جو می‌کنند.

اگر کارگر در این زمینه دلایل قانع کننده‌ای را ارائه دهد، کارفرمایان در این زمینه سخت گیری نمی‌کنند و مجوز جدایی پرسنل خود را صادر می‌کنند.

علت این که رضایت کارفرما در این زمینه اهمیت دارد به واسطه قراردادی است که بین آن‌ها منعقد شده است. در واقع در قرارداد کار ذکر می‌شود که کارگر باید برای مدت مشخصی برای کارفرما کار کند.

افرادی که از شرایط کاری خود رضایت ندارند، درخواست انصراف می‌دهند و اگر مورد قبول کارفرما باشد، می‌توانند در مهلت قانونی اقدام به ترک کار کنند.

برای ترک کار در قانون مهلتی در نظر گرفته شده است و کارگر حتی بعد از موافقت جدایی وی نیز باید به مدت حدودا یک ماه در محل کار قبلی خود به فعالیت کاری خود ادامه دهد.

بعد از گذشت مهلت مزبور، کارفرما با کارگر تسویه حساب کرده و وی می‌تواند قانونا محل کار خود را ترک نماید.

به طور کلی می‌توان گفت که موارد فوق به این موضوع اشاره دارد که اگر به هر دلیلی رابطه کاری بین کارگر و کارفرما به پایان رسد، موضوع تسویه حساب با پرسنل کاری مطرح شده و کارفرما باید مطالبات آن‌ها را محاسبه نماید و در موعد قانونی پرداخت کند.

نحوه تسویه حساب با کارگر

در مورد تسویه حساب با کارگر، کارفرما باید تمامی حقوق و مزایایی که به پرسنل خود تعلق می‌گیرد را در فرم تسویه حساب در نظر بگیرد.

کارفرما باید بداند که در راستای اجرای قانون کار، پس از پایان یا فسخ قرارداد، کارگر (چه ترک کار کرده باشد چه اخراج شده باشد) مستحق دریافت مبلغی تحت عنوان سنوات خدمت است.

در کنار حقوق اصلی کارگران، موضوع مزایا و پاداش آن‌ها بسیار حائز اهمیت است که کارفرمایان باید توجه خاصی نسبت به آن داشته باشند.

زمانی که یک پروژه کار آغاز می‌شود، کارفرما مطابق قانون موظف است که حقوق کارگران خود را تا پایان مراحل کار به صورت کامل بپردازد. هنگامی که پایان کار اعلام می‌شود و به نوعی پروژه مربوطه به اتمام می‌رسد، کارفرما موظف است مبلغ معینی را به عنوان حقوق و مزایا پایان کار برای کارکنان خود درنظر بگیرد.

به حقوق و مزایا پرداختی در پایان کار، حق سنوات گفته می‌شود.

مطابق ماده 24 قانون کار، در صورت خاتمه قرارداد کار معین یا مدت موقت، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد، یک سال یا بیشتر به کار اشتغال داشته است، برای هر سال سابقه اعم از متوالی یا متناوب بر اساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداخت نماید.

بنابراین در قرارداد کار دائمی یا مدت غیر موقت، حق سنوات به کارگر پرداخت نمی‌شود. همچنین در قرارداد های کاری با مدت موقت و معین، شرط اصلی برای پرداخت حق سنوات یا مزایا پایان کار این است که کارگر به مدت حداقل 1 سال اشتغال داشته باشد.

در هر صورت سنوات جزو مواردی است که در تسویه حساب با کارگر در نظر گرفته می‌شود و کارفرما باید آن را محاسبه نماید.

اگر کارفرما با کارگر به صورت موقتی قرارداد بسته باشد و پس از به پایان رسیدن آن دوباره تمدید شود، کارفرما باید در اتمام هرقرارداد موقت با کارگر تسویه حساب کند.

در واقع بعد از اتمام قرارداد موقت، صورت حساب مالی کارگر محاسبه شده و در نهایت پرداخت می‌شود. حتی اگر کارفرما قصد داشته باشد که بعد از انقضاء این قرارداد نیز مجدد با کارگر قراردادی را منعقد کند، موظف است ابتدا اقدامات لازم جهت تسویه حساب با کارگر را انجام دهد.

برخی از کارگران روزمزد هستند که براساس تعداد فعالیت روزانه خود حق‌الزحمه دریافت می‌کنند. همچنین پرداخت دستمزد به برخی از کارگران به صورت ساعتی است.

اما در حالت کلی مبنای پرداخت حق‌السعی به صورت ماهانه است که براساس 30 روز محاسبه می‌گردد. در این صورت کارفرما باید در فرم تسویه حساب، حقوق کارگران را بر اساس 30 روز کامل در نظر بگیرد.

طبق قانون کار، کارگر مستحق دریافت مزایای دیگری از جمله حق مسکن، بن کارگری، حق خواربار و حق اولاد به صورت ماهانه است. همچنین عیدی و پاداش پایان سال نیز از دیگر مزایایی است که کارگر طبق قانون از آن برخوردار می‌شود.

لازم به ذکر است که در فرم تسویه حساب صرفا حقوق ماهانه کارگر در نظر گرفته نمی‌شود، بلکه حقوق به همراه مزایا در این فرم قید می‌شود.

کارفرمایانی که صرفا حقوق و دستمزد ماهیانه کارگران را تسویه حساب می‌کنند و پاداش و عیدی و سنوات آن‌ها را در نظر نمی‌گیرند، مرتکب تخلف شده‌اند و باید علیه آن‌ها طرح شکایت انجام شود.

نحوه تسویه حساب با کارگر بسیار مهم است و اگر کارفرما یکسری از حقوق و مزایا آن‌ها در نظر نگیرد، کارگر می‌تواند از طریق وزارت کار طرح دعوی کند و برای کارفرما مشکلات حقوقی زیادی به وجود خواهد آمد.

در نهایت کارفرما با اطلاع از این مواردی که قانون تعیین کرده، موظف است زمانی که قرارداد کار یک کارگر به اتمام می‌رسد، تمام حق و حقوق او را پرداخت و با او تسویه حساب کند.

مراحل تسویه حساب با کارگر

بعد از اتمام مدت قرارداد کار، کارفرما باید به محاسبه حقوق قانونی کارگران بپردازد. در مورد تسویه حساب با کارگر مراحل مختلفی وجود دارد که در این بخش به مهم‌ترین آن می‌پردازیم.

تنظیم فرم تسویه حساب

برای تسویه حساب با کارگر، کارفرما فرمی را تنظیم می‌کند که شامل تمام حقوق و مزایای دوره‌ای که کارگر مشغول به کار بوده است.

در واقع کارفرما ابتدا باید سند یا فرمی که تمامی حقوق و مزایایی که در طول مدت کار و فعالیت کارگر به آن تعلق دارد را تنظیم کند.

در این فرم باید موارد مزبور به طور دقیق محاسبه شود تا کارگر از حقوق خود مطلع شود. به بیان دیگر، کارفرما باید جزئیات حقوق دریافتی به کارگر را در فرم تسویه حساب مشخص نماید تا در این زمینه بین آن‌ها مشکل خاصی به وجود نیاید.

علت اصلی اختلافات بین کارگر و کارفرما در این زمینه به دلیل واضح نبودن مفاد مندرج در فرم تسویه حساب است.

کارفرمایی که جزئیات حقوق پرداختی در این فرم را در نظر نمی‌گیرد، منجر به ایجاد شبهات فراوانی برای کارگر می‌شود. در صورتی که حقوق قانونی کارگر به صورت واضح و دقیق محسابه شده و در فرم مزبور قید گردیده باشد، هیچگونه اختلاف و مشکلی بین آن‌ها ایجاد نخواهد شد.

میزان پرداختی‌ها به کارگر در برگه تسویه حساب تعیین می‌شود و پس از پرداخت مبلغ، برگه تسویه به امضای کارگر می‌رسد.

تسویه حساب اداری

مرحله بعدی در مورد تسویه حساب با کارگر، تسویه حساب اداری است. تسویه حساب اداری به این معنا است که مثلا اگر کارگر به اقتضای فعالیت کاری و شغلی خود ابزار و وسایلی از کارگاه را در اختیار داشته باشد، باید در موعد تسویه حساب آن‌ها در اختیار کارفرما قرار دهد.

یکی از موضوعاتی که در قانون کار به آن اشاره شده است، بحث در اختیار داشتن ابزار کار و برخورداری از شرایط ایمنی محیط کار است.

کارفرما موظف است که محل کار ایمن را در اختیار کارکنان قرار دهد. وسایل حفاظتی و ایمنی کارگاه جزو موضوعاتی است که مورد توجه خاص قانونگذار است.

کارگرانی که در محیط کار بیمه نشده باشند و برای آن‌ها خطری به وجود آید، کارفرما در قبال جبران خسارت مسئول است.

همچنین ممکن است که کارگر از مزایایی مانند صندوق امانات استفاده کرده باشد و چیزی را به امانت گرفته باشد؛ یا از فروشگاه کارگاه خرید کرده و حساب و کتاب ناتمام داشته باشد. بنابراین پیش از هرچیزی کارفرما باید اقدام به تسویه اداری با کارگر کند.

بنابراین بعد از خاتمه یافتن قرارداد کار، کارفرما می‌تواند بازگرداندن ابزار و وسایل کاری را از کارگر درخواست نماید که تحت عنوان تسویه حساب اداری شناخته می‌شود.

تسویه حساب مالی

اصلی‌ترین و مهم‌ترین مرحله تسویه حساب با کارگر، بحث تسویه حساب مالی است. تسویه حساب مالی شامل کلیه حقوق و مزایایی است که به واسطه مدتی که کارگر برای کارفرما کار انجام داده است، پرداخت می‌شود.

کارفرما موظف است که دستمزد و مزایایی چون سنوات و عیدی را براساس آخرین روز کاری کارگر محسابه کرده و جزو تسویه حساب مالی وی قرار دهد.

ممکن است که کارفرما حقوق کارگران را چندین ماه پرداخت نکرده باشد که باید همه این موارد را در تسویه حساب لحاظ کند.

همچنین اگر از حق بیمه کارکنان مدت طولانی گذشته باشد و همچنان پرداخت نشده باشد، باید مورد محسابه قرار گیرد.

هر کارگاهی دارای بخش حسابداری است که دستمزد کارگران توسط افراد مسئول مورد محاسبه قرار می‌گیرد.

در واقع فرم تسویه حساب می‌تواند از طرف کارفرما یا حسابدار کارگاه تنظیم شود. در هر صورت هر شخصی که چنین فرمی را تنظیم می‌کند، باید به صورت دقیق و بدون بروز اشتباه خاصی، تمامی موارد مالی که به کارگر تعلق می‌گیرد را در نظر گرفته و به حساب کارگر پرداخت شود.

کارگر باید به بخش اداری آن کارگاه یا شرکت مراجعه کند و وضعیت کلی و دقیق میزان روزهای فعالیت و خدمت و حضور در کارگاه، میزان مرخصی‌های استفاده شده و نشده و انواع آن و حتی غیبت‌های خود را تعیین تکلیف کند.

پس از مشخص شدن این بخش باید به واحد حسابداری مراجعه کند و مطالباتی حقوقی خود را مشخص کند. کارفرما در بخش حسابداری، تمام مطالبات حقوقی، مزایا و میزان بدهکاری و بستانکاری کارگر را مشخص می‌کند و بعد از آن وارد مزایای پایان کار می‌شود.

تعیین تکلیف بیمه بیکاری کارگر

از دیگر مواردی که در فرم تسویه حساب درج می‌شود و باید تکلیف پرداختی آن به کارگر مشخص شود، بیمه بیکاری است.

در قرارداد موقت کاری، اگر کارفرما با کارگر تسویه حساب کرده باشد ولی به دلایل گوناگون کارگر بیکار شده باشد، در صورتی که حداقل شش ماه سابقه کار داشته باشد، از مستمری بیمه بیکاری برخوردار خواهد بود.

همچنین اگر قرارداد کاری از نوع دائمی باشد، بعد از پایان همکاری، کارگر می‌تواند با شکایت از کارفرما از مزایا بیمه بیکاری برخوردار شود.

ارائه رضایت‌نامه کتبی

کارگری که همکاری وی با کارفرما قطع شده باشد و در شغل قبلی خود مشغول به کار نباشد، یقینا به دنبال شغل جدید خواهد بود.

در این صورت اگر کارگر می‌خواهد که در شغل جدید برای کارفرما کار کند، باید از کارفرما سابق خود رضایت داشته باشد.

در هنگام تسویه حساب، کارگر می‌تواند ارائه رضایت‌نامه کتبی را از کارفرما درخواست کند تا بتواند در کار جدید خود مجوز فعالیت داشته باشد.

داشتن رضایت‌نامه از کارفرمای قبلی می‌تواند نقش مؤثری در پیدا کردن کار برای او داشته باشد. چنانچه کارگر در زمان تسویه حساب درخواست رضایت نامه کند، کارفرما موظف به ارائه سند رضایت نامه معتبر به او است.

بسیاری از کارفرمایان به کارگرانی که رضایت نامه کتبی از کارفرما قبلی خود نداشته باشند، کار نخواهند داد؛ زیرا اینگونه تصور می‌شود که کارگر مرتکب تخلفی بزرگ و حتی جرم در محل کار شده باشد و در این شرایط رضایت‌نامه مزبور دلیل موجهی بر عدم وجود مشکل قانونی از طرف کارگر است.

محاسبه مزایا پایان کار در فرم تسویه حساب

محاسبه مزایا پایان کار طبق اصول و معیار خاصی انجام می‌شود و باید نحوه محاسبه آن در فرم تسویه حساب ذکر شود. بنابراین مزایا پایان کار طبق شرایط زیر محاسبه و تسویه حساب می‌گردد:

• کارگر استحقاق این را دارد به ازای هر سال خدمت معادل یک ماه دستمزد طبق ماده 24 قانون کار حق سنوات دریافت نماید و برای خدمت کمتر از یک سال به ازای هر ماه خدمت معادل دو و نیم روز دستمزد مبنا یا ثابت دریافت نماید.
• برای یک سال خدمت منتهی به پایان سال یا قرارداد به استناد مصوبه 6/12/70 مجلس شورای اسلامی معادل دو ماه دستمزد و برای خدمت کمتر از یک سال، به ازای هر ماه خدمت معادل پنج روز دستمزد مبنا یا ثابت عیدی و پاداش به کارگر تعلق می‌گیرد.
• هر نفر در سال حداکثر مجاز به ذخیره 9 روز از مرخصی خود می باشد و مرخصی‌های استفاده نشده، سوخت شده تلقی می‌شود، مگر اینکه توافقی با کارفرما شده باشد که بهای روزهای مرخصی استفاده نشده را دریافت کند.
• گاهی هم در کارگاه‌ها مرسوم است تمام مرخصی استفاده نشده به صورت ذخیره محاسبه و تسویه حساب می‌شود. مبنای محاسبه هر روز ذخیره مرخصی استفاده نشده طبق قانون، یک سی ام مزایای دریافتی در ماه می‌باشد.

نحوه تنظیم فرم تسویه حساب برای کارفرما

همانطور که گفته شد، خاتمه یافتن رابطه کاری بین کارگر و کارفرما مستلزم تنظیم فرم تسویه حساب است. در واقع اگر رابطه کارگری و کارفرمایی به پایان رسد، کارفرما باید با کارکنان خود تسویه حساب کند.

خاتمه یافتن اینگونه روابط به واسطه فسخ قرارداد کار، اخراج کارگر و یا انصراف وی از کار کردن برای کارفرما است. در هرصورت فرم تسویه حساب باید کتبا در اختیار کارگر قرار گیرد تا وی از این شرایط مطلع گردد.

بسیاری از کارفرمایان با نحوه تنظیم فرم تسویه حساب آشنا نیستند و همین مسئله منجر می‌شود تا نتوانند به درستی با کارکنان خود تسویه حساب کامل کنند.

یکی از مشکلات حقوقی پیش آمده در این زمینه به دلیل عدم رعایت اصول و شرایط تنظیم فرم تسویه حساب است که کارفرمایان در زمان تنظیم آن توجه نمی‌کنند.

در هر صورت چنانچه قصد تسویه حساب با پرسنل خود را دارید، باید در وهله اول بتوانید فرم مربوطه را تنظیم کنید.

اگر در این زمینه اطلاعات حقوقی کافی ندارید و نمی‌توانید سند تسویه حساب با در نظر گرفتن شرایط قانونی تنظیم کنید، بهتر است تنظیم آن را باید برعهده وکلا، کارشناسان حقوقی و سایر اشخاص متخصص در حوزه حقوق کار قرار دهید.

به همین سبب به شما پیشنهاد می‌کنیم که تنظیم فرم تسویه حساب کاری را در اختیار سامانه وکیل کار 24 قرار دهید تا تهیه و تنظیم آن به بهترین شکل ممکن انجام شود.

مشاوره حقوقی در مورد نحوه تنظیم فرم تسویه حساب

تنظیم فرم تسویه حساب نیاز به تخصص و علم بالایی دارد که انجام آن از سوی وکلای متخصص در حوزه حقوق کار و مشاوران حقوقی مجرب در این زمینه صورت می‌گیرد.

در واقع تنظیم فرم تسویه حساب اصول و مقررات خاص خود را دارد و قطعا داشتن اطلاعات و دانش حقوقی می‌تواند در این زمینه بسیار کارساز باشد.

در صورتی که در فرم تسویه حساب صرفا دستمزد ماهیانه کارگر در نظر گرفته شود و مزایا قانونی وی محاسبه نشود، منجر به بروز مشکلات حقوقی برای کارفرما خواهد شد و کارگر می تواند اقدام به اقامه دعوی نماید.

در ارتباط با تنظیم فرم تسویه حساب، اخذ وکیل می‌تواند کمک فراوانی به کارفرما کند. اما به دلایل مختلف ممکن است دسترسی به وکیل برای کارفرمایان وجود نداشته باشد. در این صورت بهترین گزینه در این زمینه کسب مشاوره حقوقی به صورت آنلاین و تلفنی است.

مشاوره‌های حقوقی آنلاین یا تلفنی مزیت‌های فراوانی دارد که برخورداری از شرایط مناسب اطلاعات حقوقی امکان پذیر است. از طریق مشاوره حقوقی می‌توان اطلاعات لازم در مورد نحوه تنظیم فرم تسویه حساب را کسب کرد.

در واقع با کمترین هزینه و در کوتاه‌ترین زمان ممکن می‌توان اقدام به تهیه و تنظیم فرم مزبور نمود.

سایت وکیل کار 24 با بهره مندی از مشاوران و کارشناسان مجرب و متخصص در حوزه حقوق کار و ارائه خدماتی نظیر مشاوره‌های تخصصی حقوقی، می‌تواند شما را در تمامی مراحل تنظیم فرم تسویه حساب کاری راهنمایی نماید.

مشاوره حقوقی در ارتباط با تنظیم سند تسویه حساب توسط وکیل کار 24 به صورت تخصصی انجام می‌شود و یقینا می‌توانید به نتیجه دلخواه خود برسید. در هر صورت اگر قصد تنظیم اینگونه اسناد کاری را دارید، می‌توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.