آیا کارفرما می تواند از کارگر برگه سفید امضا دریافت کند؟

با توجه به حساسیت بالای روابط بین کارگر و کارفرما، قانون کار اختصاصا به اینگونه روابط می‌پردازد. این قانون تا حد زیادی در جهت حمایت از کارگران تدوین شده است و به نوعی جنبه حمایتی از قشر کارگر دارد.

همواره شاهد آن هستیم که در روابط کاری، کارفرمایان به دلایل مختلف از کارگران سوء استفاده می‌کنند و این قشر جامعه با مشکلات فراوانی نیز مواجه می‌شود. به همین جهت قانونگذار مواد قانون کار را به گونه‌ای تصویب کرده است که از حق و حقوق کارگر جلوگیری شود.

کارگر از لحاظ این قانون کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق‌السعی اعم از مزد، حقوق، سهم سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار می‌کند.

از لحاظ قانون کار، کلیه افرادی که به دستور کارفرما کار انجام می‌دهند و در ازای آن دستمزد مشخصی را دریافت می‌کنند، کارگر محسوب می‌شوند.

کارفرما شخصی است حقیقی یا حقوقی که کارگر به درخواست و به حساب او در مقابل دریافت حق‌السعی کار می‌کند. بنابراین برای کارفرما شخصیت حقیقی یا حقوقی در قانون متصور شده است اما شخصیت کارگر صرفا حقیقی می‌باشد.

مدیران و مسئولان‌ و به طور عموم کلیه کسانی که عهده‌دار اداره کارگاه هستند، نماینده کارفرما محسوب می‌شوند و کارفرما مسئول کلیه تعهداتی است که نمایندگان مذکور‌در قبال کارگر به عهده می‌گیرند.

در صورتی که نماینده کارفرما خارج از اختیارات خود تعهدی بنماید و کارفرما آن را نپذیرد، در مقابل کارفرما ضامن است.

در محیط کار، کارگر و کارفرما در قبال هم از یک سری وظایف قانونی برخوردار هستند که در محیط کار اگر این شرایط به خوبی اجرا شوند، یقینا مشکل حقوقی خاصی برای طرفین به وجود نمی‌آید.

به طور مثال کار فرما باید در موعد مقرر حقوق کارگر را به طور کامل پرداخت کند و در مقابل کارگر نیز باید امور محول شده را به بهترین شکل ممکن انجام دهد.

برای شروع هر پروژه‌ای ابتدا بین کارگر و کارفرما قراردادی منعقد می‌شود که طرفین ملزم به رعایت مفاد قرارداد می‌باشند. در صورت عدم رعایت موارد مندرج در قرارداد، به لحاظ قانونی هریک این اختیار را دارند تا از طریق مراجع ذی ربط موضوع را پیگیری کنند.

در واقع اگر کارگر به دلایل مختلف از کارفرما رضایت نداشته و شرایط لازم در این زمینه فراهم باشد، امکان شکایت برای وی وجود دارد.

به هر حال در قانون شرایطی برای کارگران در نظر گرفته شده تا بتوانند از کارفرما طرح شکایت کنند و مراجع صالح به اینگونه شکایات رسیدگی می‌کنند.

در صورتی که بین کارگر و کارفرما اختلافاتی حاصل شود، اصولا به روش مسالمت‌آمیز این مشکل حل و فصل می‌شود و نیازی به شکایت قانونی نیست. اما اگر کارگران از نحوه عملکرد کارفرمایان در قبال پرداخت دستمزد و مزایا ناراضی باشند، می‌توانند شکایت یا اعتراض خود را از طریق مرجع حل اختلاف پیگیری کنند.

البته شکایت قانونی تنها برای کارگران پیش‌بینی نشده است، بلکه کارفرمایان نیز در صورت عدم رضایت از نیروی کار خود می‌توانند شکایت کنند.

لازم به ذکر است که دعاوی بین کارگر و کارفرما از طریق نمایندگان قانونی آن‌ها مورد پیگیری قرار می‌گیرد و باید تشریفات و ضوابط قانونی برای طرح شکایت قانونی رعایت شود.

گاهی اوقات اختلافات کارفرما و نیروی کار به قرارداد کاری منعقد شده میان آن‌ها بستگی دارد و به همین جهت طرفین باید نسبت به مفاد قرارداد آگاه باشند.

اعتماد کارگر و کارفرما در روابط کاری از اهمیت بالایی برخوردار است. قرارداد کار می تواند به صورت کتبی یا شفاهی بین طرفین منعقد شود. در قرارداد های کاری که به صورت شفاهی به امضا طرفین می‌رسد، امکان سوء استفاده از طرف کارگر یا کارفرما وجود دارد.

قرارداد کار تضمین کننده رابطه کارگری و کارفرمایی می‌باشد. به بیان دیگر، قرارداد می تواند رابطه کاری بین کارگر و کارفرما را احراز کند.

در قرارداد شفاهی اثبات رابطه کاری تا حدود زیادی با مشکل مواجه می‌شود و باید در این زمینه ادله و مدارک کافی در جهت اثبات اینگونه روابط صورت گیرد.

گرفتن برگه سفید امضا یکی دیگر موضوعاتی است که در روابط بین کارگر و کارفرما مطرح می‌شود. یکی از سوالات مهمی که مطرح می شود این است که آیا گرفتن برگه سفید امضا از کارگر امری قانونی محسوب می شود؟ تکلیف قانونی اخذ قراردادهای سفید امضاء در روابط کاری چه می‌باشد؟

منظور از قرارداد کاری سفید امضا چیست؟

زمانی که فردی قصد همکاری با یک مجموعه یا شرکتی را داشته باشد، بین طرفین قرارداد کاری بسته می‌شود. به طور کلی، قرارداد شرایط حاکم بر کار را با جزئیات مشخص می‌کند. در واقع در قرارداد کار تمامی شرایط و مقررات کار مشخص می‌شود و طرفین ملزم به اجرای صحیح آن هستند.

تمامی مفاد و موارد درج شده در قرارداد کار برای کارگر و کارفرما لازم الاجرا می باشد و می بایست در محل کار به خوبی آن‌ها را اجرا کنند. عدم انجام مفاد قرارداد می‌تواند منجر به قطع رابطه کاری و در نهایت خاتمه یافته قرارداد شود.

به احتمال فراوان با برگه سفید امضا یا قرارداد کاری سفید امضاء برخورد کرده باشید یا در این زمینه اطلاعات نسبی داشته باشید. برگه‌های سفید امضا در کلیه قرارداد‌های کاری مطرح است و تبادل آن بین طرفین یک امر بدیهی است.

در کلیه قرارداد‌های کاری، امضا طرفین باعث اعتبار بخشیدن به آن می‌شود و جز ارکان اصلی هر سند یا قراردادی است اما گاهی قبل از آن که مفادی در قرارداد درج یا تکمیل بشود، مورد امضا قرار می‌گیرد که در این صورت می‌توان به چنین سندی برگه سفید امضا یا قرارداد سفید امضا گفت.

البته بحث اعتبار و ارزش قرارداد‌های کاری سفید امضا موضوع بسیار مهمی است که در مراجع قضایی و در مرحله اثبات تبدیل به موضوع پیچیده و مهمی می‌شود.

قرارداد سفید امضا به قراردادی گفته می‌شود که قبل از تهیه و تنظیم آن توسط طرفین به امضا می‌رسد. در واقع پیش از آن که طرفین در مورد نحوه تنظیم آن و مفاد قرارداد به توافق کلی برسند، به امضا هر دو طرف می‌رسد.

امضا چنین قراردادهایی را در روابط کاری شاهد آن هستیم که کارفرما در بدو شروع کار از کارگر برگه سفید امضا دریافت می‌کند.

لازم به ذکر است انعقاد قراردادهای سفید امضا با رضایت و اراده طرفین صورت می‌گیرد و با توجه به عدم اعتبار کافی اینگونه قراردادها تمامی عواقب و مسئولیت‌ها برعهده طرفین می‌باشد.

اعتبار برگه یا قرارداد سفید امضا

همانطور که گفته شد، کلیه قراردادها ارکان گوناگونی دارند که رکن اصلی در تمامی قراردادها امضا طرفین می‌باشد. درج امضا در قراردادهای کاری دلالت بر هویت امضا کننده دارد که در این زمینه یک اصل محسوب می‌شود.

به بیان دیگر، اعتبار برگه سفید امضا به امضاء طرفین است و زمانی که این قراردادها به امضا طرفین می‌رسد، نشان از موافقت و پذیرش طرفین قرارداد با شرایط کاری می‌باشد.

برگه سفید امضا برگه‌ای است که امضای آن پیش از تنظیم و یا تکمیل آن انجام شده است. لازم به ذکر است که بر اساس قانون شخصی که مدعی آن است که قرارداد به صورت سفید امضا بوده است، مدعی شمرده می‌شود و بار دلیل سفید امضا بودن سند به عهده خود اوست.

به این معنا که باید اثبات نماید امضای قرارداد پیش از تنظیم و یا تکمیل سند انجام شده است.

همواره این سوالات مطرح می شود که برگه یا قراردادهای سفید امضا اعتبار دارند؟ اعتبار چنین قراردادهایی چه میزان است؟ آیا قراردادی که به صورت سفید امضا بین طرفین منعقد می شود، از دیدگاه قانونی اعتبار کافی دارد یا خیر؟

اگر سفید امضا بودن قرارداد به اثبات رسید، مفاد آن قرارداد در صورتی که بدون نوشته امضا شده باشد یا پس از امضا تکمیل شده باشد، تا چه حد اعتبار دارد؟

در مورد اعتبار اسناد و قراردادهای سفید امضا همواره بین حقوقدانان اختلاف‌نظر وجود دارد و برخی چنین قراردادهایی را فاقد اعتبار تلقی می‌کنند اما برخی دیگر امضا چنین قراردادی را قانونی و دارای اعتبار کافی می‌دانند.

لازم به ذکر است که برگه سفید امضا در برابر قراردادهایی که تمام مفاد آن توسط طرفین به امضا می‌رسد، اعتبار چندانی ندارد. در واقع نمی‌توان قراردادهای سفید امضا را به لحظ اعتبار قانونی با سایر قرارداد ها مقایسه کرد.

در هر صورت امضا برگه‌های سفید امضا نوعی مسئولیت قانونی برای طرفین به وجود می‌آورد که می‌بایست نحوه و شرایط تنظیم آن را به اثبات برسانند.

ارائه برگه و قرارداد سفید امضا به دیگری از لحاظ عرفی به منزله نمایندگی برای تنظیم آن می باشد. برای بی‌اعتبار کردن سند سفید امضا، خوانده نه تنها باید سفید امضا بودن سند را ثابت کند، بلکه باید اثبات کند که از این امضا سوء‌استفاده شده است.

هرگاه کسی برگه سفیدی را امضا کرد و به دیگری سپرد تا آن را تکمیل و استفاده نماید در حقیقت به دارنده اختیار داده تا متن مذکور را تکمیل و استفاده نماید.

در هر حال انعقاد قرارداد کاری به صورت سفید امضا فقط در حدودی که صاحب امضا به تحویل گیرنده سفید امضا اذن در تنظیم نموده الزام‌آور است.

اصل بر این است که قرارداد مذکور معتبر است مگر اینکه امضاکننده مدعی سوء‌استفاده از آن شود. در این صورت اثبات ادعا با مدعی است و در صورت اثبات سند مذکور فاقد ارزش حقوقی می‌باشد.

برگه سفید امضا در روابط کارگر و کارفرما

برگه‌های سفید امضا در روابط بین کارگر و کارفرما اهمیت بالایی دارد و در بسیاری از روابط کاری، کارگر به کارفرما برگه سفید امضا می‌دهد و کارفرما نیز آن را قبول می‌کند. ارائه برگه سفید امضا تا حد زیادی به اعتماد طرفین نسبت به هم بستگی دارد.

در واقع کارگر بدون آن که از شرایط و مفاد قرارداد آگاه باشد، اقدام به امضای آن می‌کند و در نهایت می‌بایست در برابر عواقب آن پاسخگو باشد.

امضا قرارداد بدون اطلاع و آگاهی از شرایط و مفاد آن زمینه سوء‌استفاده را برای طرفین به وجود می‌آورد که کارگر یا کارفرما می‌توانند از انجام وظایف قانونی خود در قبال یکدیگر خودداری کنند.

برخی از کارفرمایان با دریافت برگه سفید امضا از کارگر از انجام وظایف خود مانند بیمه کردن کارگران و ایجاد شرایط رفاهی متناسب برای آن‌ها امتناع می‌کنند و از این جهت می تواند مشکلات عدیده‌ای را برای کارگران به وجود آورد.

مشکلات امضا قرارداد سفید امضا برای کارگران

همانگونه که گفته شد، امضا قراردادهای سفید امضا در روابط کاری امری رایج و مرسوم می‌باشد. در این شرایط کارگر به کارفرما برگه سفید امضا می‌دهد و کارفرما می‌تواند مفاد و شرایط کار را به نفع خود در قرارداد ذکر کند.

همانطور که ذکر شد، در قرارداد‌های سفید امضا، طرفین در مورد مفاد قرارداد و شرایط کار به توافق کلی نمی‌رسند. در واقع تنها برگه‌ای بدون درج مندرجات قانونی به امضا طرفین می‌رسد و هیچگونه مفادی در آن درج نمی‌شود.

در حالت کلی، امضا چنین قرارداد‌هایی به ضرر کارگران تمام می‌شود؛ زیرا آن‌ها از شرایط درج شده در قرارداد آگاهی ندارند و کارفرما می‌تواند مواردی که به نفع خود باشد را در قرارداد ذکر می‌کند.

در واقع در چنین قراردادهایی کارفرما به راحت‌ترین شکل ممکن می‌تواند از کارگر سوء‌استفاده کند و شرایط کاری را به نحوی فراهم می‌کند که نهایتا به ضرر کارگر تمام شود.

در کلیه قراردادهای کار مواردی مانند میزان دستمزد و حقوق کارگر، شرایط پرداخت حق بیمه برای کارگران، شرح وظایف کاری و مواردی دیگر درج می‌شود اما در قرارداد سفید امضا بدون درج موارد مزبور به امضاء طرفین می‌رسد که نهایتا در این بین کارگر متضرر خواهد شد.

در قرارداد سفید امضا کارگر هیچ اطلاعی از بندهای تنظیم شده در قرارداد ندارد. او تنها زمانی از آن چه ناخواسته امضا کرده‌ است باخبر می‌شود که به دلیلی بخواهد به کار خود پایان دهد. همچنین ممکن است مشکلی از نظر شرایط کار داشته ‌باشد و نسبت به آن اعتراض کند.

در این حالت کارفرما با نشان دادن برگه امضا شده توسط کارگر او را از شرایط مطلع می‌کند. برگه قراردادی که پیش از این سفید بود و حالا با شرایط مطلوب کارفرما پر شده است.

سوء‌استفاده از قرارداد سفید امضا

قرارداد‌های کاری سفید امضا می‌تواند زمینه سوء‌استفاده برای کارفرمایان را فراهم کند. به لحاظ قانونی، سوء‌استفاه از چنین قرارداد‌هایی جرم محسوب شده و که مجازات‌های سنگینی نیز در این زمینه تعیین شده است.

در واقع سوء‌استفاده از قرارداد سفید امضا رفتاری مجرمانه به شمار می‌رود و کارفرما به میزان مجازات درج شده در قانون محکوم خواهد شد.

به موجب ماده 673 قانون مجازات اسلامی، هر کس از سفید مهر یا سفید امضایی که به او سپرده شده است یا به هر طریق به دست‌ آورده سوء‌‌استفاده نماید، به یک تا سه سال حبس‌ محکوم خواهد شد.

برگه‌های سفید امضایی که از طرف کارگر به کارفرما داده می‌شود، در حکم امانت می‌باشد. بنابراین سوء‌استفاده کارفرما از چنین اوراقی در قانون مجازات اسلامی مصداق بارز جرم است.

منظور از سوء‌استفاده در قانون مجازات اسلامی این است که کارفرما برگه سفید امضا را به گونه‌ای پر کند که تمامی شرایط و مفاد آن به نفع وی باشد.

به بیان دیگر، پرکردن جاهای سفید برگه به ضرر شخصی که زیر آن را امضا یا مهر نموده سوء‌استفاده از سفید مهر یا سفید امضاء صورت گرفته که این عمل در قانون جرم و دارای مجازات است که مجازات آن بیان شد.

کارفرما در این شرایط امین کارگر محسوب می‌شود و سوء استفاده او از برگه سفید امضا می‌تواند مصداق بارز جرم خیانت در امانت باشد.

آیا اخذ برگه سفید امضا از کارگر قانونی است؟

دریافت برگه سفید امضا از کارگر امری قانونی محسوب می‌شود و کارفرما می‌تواند آن را قبول کند. در واقع کارگر برای شروع همکاری و در بدو کار به کارفرما برگه سفید امضاء می‌دهد و به فعالیت شغلی خود ادامه می‌دهد.

در این صورت کارفرما امین کارگر محسوب شده و نباید از چنین برگه‌هایی سوء‌استفاده نماید. گاهی اوقات کارفرمایان از کارگران برگه‌های سفید امضا دریافت می‌کند و تمامی مفاد قرارداد را به گونه‌ای تنظیم می‌نماید که به ضرر کار باشد.

به طور مثال در برگه سفید امضا موردی را عنوان می‌کند که کارگر تمایلی به دریافت حق بیمه ندارد که در این صورت کارفرما می‌تواند از پرداخت حق بیمه کارگران خودداری کند. این مسئله همان سوء استفاده کارفرما از برکه‌های سفید امضا است که مطابق قانون چنین رفتار‌هایی جرم شناخته می‌شوند.

بر اساس ماده ۱۰ قانون کار جمهوری اسلامی ایران، انعقاد چنین قرارداد‌هایی که به نوعی در نتیجه توافق کارگر و کارفرما شکل می‌گیرد، تخلف است و اگر در مراجع قانونی وجود چنین قراردادهایی به اثبات برسد، با متخلفان برخورد قضایی می‌شود.

شکایت از کارفرما به دلیل سوء‌استفاده از برگه سفید امضا

سوء‌استفاده کارفرما از قرارداد و برگه سفید امضا جرم محسوب شده و کارگر به لحاظ قانونی این اختیار را دارد تا از کارفرما طرح شکایت قانونی کند.

در غیر از موارد سوء‌استفاده و هر‌گونه استفاده دیگر از سفید امضا به نحوی که مصداق سوء‌استفاده نباشد، از لحاظ حقوقی قابل پذیرش است.

با توجه به این که سوء‌استفاده از برگه‌های سفید امضا جرم محسوب می‌شود، رسیدگی به آن در صلاحیت مراجع قضایی است.

البته کارگر می تواند وقوع چنین امری را از طرف کارفرما با اداره کار مطرح کند که در نهایت در این زمینه پرونده تشکیل شده و به مرجع قضایی صالح ارجاع داده می‌شود.

مرجع حل اختلاف بین کارگر و کارفرما هیات‌های تشخیص و حل اختلاف اداره کار هستند اما با توجه به این که این دعاوی زمینه کیفری دارند، رسیدگی به آن از صلاحیت اداره کار خارج است و در مراجع دادگستری به آن رسیدگی می‌شود.

به طور کلی رسیدگی به دعاوی کیفری در صلاحیت مراجع قضایی کیفری می‌باشد. برخلاف شکایت حقوقی که رسیدگی به آن در مراجع صالح یک‌ طرفه است، رسیدگی به شکایت کیفری ابتدا در دادسرا و سپس در دادگاه کیفری صورت می‌گیرد.

با توجه به این که سوء‌استفاده کارفرما از برگه سفید امضا جرم تلقی شده است، رسیدگی به آن ابتدا در دادسرا محل وقوع جرم انجام می‌گیرد.

مطابق قانون رسیدگی به کلیه جرایم ابتدا در دادسرا انجام می‌گردد، مگر برخی از جرایم که مستقیما در دادگاه مطرح می‌شوند.

با توجه به این که وقوع جرم از جمله مسائل حساس و مهم در کشور ما به شمار می‌رود، رسیدگی به پرونده‌های کیفری طی چند مرحله صورت می‌گیرد و باید وقوع جرم نزد مرجع تعقیب به اثبات برسد.

 مرجع صالح رسیدگی‌کننده به شکایات کیفری ابتدا دادسرا و سپس دادگاه‌های کیفری می باشند. با توجه به نوع و موضوع شکایت مطرح شده، پرونده به مرجع کیفری صلاحیت‌دار فرستاده می شود تا بررسی‌های لازم در این زمینه صورت گیرد.

به همین جهت شکایت به دلیل سوء‌استفاده از برگه سفید امضا ابتدا در دادسرا مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این مرجع تحقیقات مقدماتی به صورت کامل صورت می‌گیرد و بعد از اثبات وقوع جرم که همان سوء‌استفاده کارفرما از برگه سفید امضاء است، پرونده با صدور قرار کیفرخواست به دادگاه کیفری صالح برای بررسی‌های نهایی و صدور حکم ارجاع داده می‌شود.

در نهایت دادگاه کیفری به اتهام کارفرما رسیدگی کرده و در نهایت کارفرما به میزان مجازات درج شده در ماده 673 قانون مجازات اسلامی محکوم می‌شود.

در صورتی که کارفرما نسبت به رای صادر شده اعتراض داشته باشد، پرونده برای بررسی مجدد در مراجع تجدید نظر مورد بررسی قرار می‌گیرد. صدور رای توسط مرجع تجدید‌نظر قطعی و لازم الاجرا است و حکم یک تا سه سال حبس برای کافرما اجرا خواهد شد.

البته شرایط و مقررات مربوط به اعاده دادرسی نیز به عنوان حق قانونی کارفرما محفوظ است و می‌تواند درخواست اعاده دادرسی را در این زمینه به مرجع مربوطه ارائه دهد.

ارائه چک و سفته در قرارداد کار

همانطور که گفته شد، در بسیاری از مشاغل کارفرمایان اقدام به اخذ چک و سفته از کارگران می کنند. سفته و چک ضمانت حسن انجام کار به شمار می‌رود که کارفرما در ابتدای قرارداد از کارگران اخذ می‌نمایند.

در حقیقت فلسفه این امر بدین جهت است که در صورت قصور عمدی کارگران در کار و وارد آمدن ضرری به کارفرما از این طریق بتوان خسارت وارده به کارفرما جبران گردد.

گاهی اوقات کارگران خساراتی را در محل کار برای کارفرمایان به وجود می‌آورند که در این صورت موظف به پرداخت خسارت می‌باشند. چک و سفته نوعی ضمانت کاری برای طرفین قرارداد کار محسوب می‌شود که می‌بایست در همان شروع فعالیت و کار از طرف کارفرما دریافت شود.

لازم به ذکر است که در خصوص اخذ سفته و یا چک در روابط کاری بین حقوقدانان اختلاف نظر وجود دارد و برخی معتقدند که کارفرما نباید در زمان انعقاد قرارداد از کارگر سفته و چک دریافت کند اما برخی دیگر اعتقاد دارند که دریافت چک و سفته برای شروع روابط کاری الزامی است و کارفرما باید از کارگر مطالبه کند.

در مورد قانونی بودن اخذ چک و سفته در قرارداد کار همواره اختلاف نظر وجود دارد. اما باید به این نکته اشاره کرد که صرف دریافت چک و سفته از طرف کارفرما به عنوان ضمانت اجرای کار منع قانونی ندارد.

به بیان دیگر اگر کارفرما صرفا برای ضمانت انحام کار از کارگر چک و سفته دریافت کند، عمل وی قانونی محسوب می‌شود.

اابته در مواردی نیز شاهد سوء‌استفاده‌های بسیاری از طرف کارفرمایان هستیم. در واقع برخی از کارفرمایان اقدام به اخذ چک و سفته از کارگران می‌کنند و قصد و نیت آن‌ها برای ضمانت و حسن انجام کار نمی‌باشد.

در این صورت دریافت اینگونه اسناد منع قانونی دارد و کارگر می‌تواند از طریق مراجع ذی‌صلاح موضوع مطرح شده را مورد پیگیری قرار دهد.

به موجب قانون کار، کارگر در محلی به عنوان کارگاه برای کارفرما کار انجام می‌دهد و در ازای آن دستمزد دریافت می‌کند. در واقع کارفرما محلی را برای انجام کار کارگران فراهم کرده است و با توجه به نوع کار نیز وسایلی را در آن جا قرار داده است.

فراهم کردن مکان برای انجام کار و وسایل کارگر برای کارفرما هزینه‌بر است و در صورت بروز خسارت از سوی کارگر، کارفرما به لحاظ قانونی این اختیار را دارد تا خسارت وارده را از وی دریافت کند.

اخذ چک و سفته در اینگونه موارد کارایی دارد و به همین جهت در زمان شروع کار از کلیه کارگران چک و سفته به عنوان ضمانت اجرای کار دریافت می‌شود تا در صورت بروز خسارت بتوان پرداخت ضرر و زیان وارد شده را مطالبه کرد.

در صورتی که اتفاقی برای کارگاه و وسایل آن به دلیل قصور کارگر رخ دهد، این خسارت باید از طریقی پرداخت شود. از این رو در قرارداد‌های کار معمولا میزان سفته اخذ شده از کارگر قید و عنوان می‌نمایند که در چه صورتی از سفته بر علیه کارگر استفاده می‌گردد.

ضمانت اجرای سوء‌استفاده کارفرما از سفته ارائه شده بابت ضمانت

چک و سفته در قرارداد‌های کاری از حساسیت بسیار بالایی برخوردار است و بسیاری از مسائل به وجود آمده بین کارگر و کارفرما به دلیل عدم رعایت موازین قانونی می‌باشد.

در واقع کارگر به دلیل عدم اطلاع و آگاهی کافی در زمینه ارائه سفته بابت ضمانت کار، زمینه سوء‌استفاده کارفرما را فراهم می‌کند و به راحتی می‌تواند متهم پرونده‌ای قرار گیرد.

در بسیاری از مواقع پیش آمده است که کارفرما از سفته ارائه شده بابت ضمانت یا حسن انجام کار سوء استفاده کرده است. حال سوال اساسی اینجا است که در صورت سوء استفاده کارفرما از سفته ارائه شده بابت حسن انجام کار، چه ضمانت اجرایی وجود دارد؟

در صورتی که در سفته به طور صریح قید شود که کارگر بنا به چه دلایلی به کارفرما سفته داده است و کارفرما نیز از سفته ارائه شده سوء استفاده کند، مصداق بارز جرم خیانت در امانت می‌باشد.

در واقع اگر این موضوع اثبات شود، کارفرما مرتکب جرم خیانت در امانت شده است و به میزان مجازات مشخصی محکوم خواهد شد.

ماده 674 قانون مجازات اسلامی در این زمینه بیان می‌دارد: هر گاه اموال منقول یا غیر منقول یا نوشته‌هایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بی‌اجرت، به کسی داده شده و بنا بر این بوده است که اشیا مذکور، مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیا نزد او بوده آن‌ها را به ضرر مالکین یا متصرفین آن‌ها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید، به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.

ماده مزبور به صراحت سفته و چکی را که به امانت به دیگری سپرده شود جرم‌انگاری نموده است. در واقع سفته‌ای که کارگر بابت حسن انجام کار می‌دهد، نوعی امانت نزد کارفرما محسوب می‌‌شود و در صورت سوء استفاده در این زمینه کارفرما مجرم شناخته می‌‌شود.

در صورت سوء استفاده کارفرما از سفته ارائه شده توسط کارگر، وی متهم به جرم خیانت در امانت می‌شود و در صورت اثبات جرم، وی به مجازات حبس تعزیری از 6 ماه تا 3 سال محکوم خواهد شد.

توصیه‌های مهم در مورد ارائه برگه سفید امضا در روابط کاری

همانگونه که گفته شد، برگه سفید امضا بدون توافق طرفین در مورد شرایط کار از طرف کارگر به کارفرما ارائه می‌شود. ارائه چنین برگه‌هایی می‌تواند زمینه سوء‌استفاده کارفرما را فراهم کند و در نهایت مشکلات فراوانی را برای کارفرما به وجود می‌آورد.

در واقع، امضای یک قرارداد سفید کاری می‌تواند عواقب سختی برای طرفین قرارداد کار خصوصا کارگران داشته باشد.

به عنوان یک کارگر تا جایی که مقدور است از امضای چنین قراردادهایی تحت هر عنوان خودداری کنید.

هر چند برای استخدام تحت فشار باشید و یا مدت طولانی بدون شغل و درآمد باشید. به خاطر داشته باشید که امضای قرارداد سفید‌ امضا می‌تواند مشکلاتی به مراتب بیشتر برای شما ایجاد کند.

حتی اگر کارفرما شما را مجبور به دادن برگه سفید امضا کرد، تحت هیچ شرایطی با درخواست وی موافقت نکنید زیرا عواقب جبران ناپذیری در انتظارتان خواهد بود. ارائه برگه سفید امضا می‌تواند به ضرر کارگر و به نفع کارفرما باشد.

رای دیوان عدالت اداری در مورد ارائه برگه‌های سفید امضا و پرداخت حقوق کارگران

ارائه برگه سفید امضا می‌تواند منجر به این مسئله شود تا کارفرما به دلایل مختلف از پرداخت حقوق کارگران خودداری کند.

با توجه به تاکید قانون مجازات اسلامی مبنی بر ممنوعیت سوء‌استفاده از سند سفید امضا، هیات عمومی دیوان عدالت اداری برای اسناد پرداخت حقوق و مزایای کارگران رای وحدت رویه در سال 97 صادر کرده است که به شرح زیر می‌باشد:

در شکایات متعدد کارگران به دیوان عدالت اداری در خصوص تسویه حساب کارگران با کارفرما آمده است پس از خاتمه قرارداد کار میان کارگر و کارفرما، برخی کارگران به موجب سند عادی یا سند اقرارنامه تنظیمی در دفاتر اسناد رسمی اعلام می‌کنند با کارفرما تسویه حساب کرده‌اند و تمام حقوق و مزایای خود را دریافت نموده‌اند.

برخی هیات‌های حل اختلاف ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز با استناد به این اسناد، تسویه حساب را محرز دانسته و شکایات بعدی کارگران را در این خصوص مسموع ندانسته و حکم به رد شکایت کارگران صادر می‌کردند.

در حالی که کارگران اظهار داشتند برگه تسویه حساب بنا به درخواست کارفرما در ابتدای کار یا حین کار و بدون دریافت حقوق و مزایا از آن‌ها اخذ شده است.

پیرو شکایت‌‌های واصله به شعب دیوان عدالت اداری و صدور آرای مشابه مبنی بر ورود شکایت، هیات عمومی دیوان عدالت اداری با صدور رای ایجاد وحدت رویه با تایید آراء صادره مقرر کرد در زمان اختلاف بین کارفرما و کارگر در رابطه با پرداخت دستمزد و حقوق کارگر، صرف ارائه برگ تسویه حساب کافی نیست و کارفرما باید مستندات پرداخت را نیز ارائه کند.

این رای به استناد ماده ۹۰ قانون تشکیلات و آئین دادرسی دیوان عدالت اداری برای تمامی شعب دیوان، ادارات و اشخاص حقیقی و حقوقی مربوط لازم‌الاجرا است.

تنظیم شکوائیه مرتبط با دعاوی کار

بروز اختلاف و درگیری بین کارفرما و کارگر یک امر بدیهی است و در بسیاری از حوزه‌های کاری این امر به وقوع می‌پیوندد. در قانون کار هیات‌های تشخیص و حل اختلاف به منظور رسیدگی به اختلافات بین کارگر و کارفرما در نظر گرفته شده است.

در هر صورت چنانچه قصد شکایت علیه کارفرما به دلیل سوء‌استفاده از اسناد سفید امضا را دارید، باید در وهله اول بتوانید شکواییه مرتبط با موضوع دعوا تنظیم کنید. در صورتی که تنظیم شکواییه به درستی انجام نشده باشد، توسط مرجع ذی صلاح رسیدگی نخواهد شد.

تنظیم شکواییه اصولا توسط وکلا و کارشناسان حقوقی صورت می‌گیرد که تنظیم آن را باید برعهده اشخاص متخصص در حوزه حقوق کار قرار دهید. به همین سبب تنظیم شکواییه مرتبط با دعاوی کار را می‌توانید در اختیار سامانه وکیل کار 24 قرار دهید.

مشاوره حقوقی برای شکایت از کارفرما به جهت سوء‌استفاده از اسناد سفید امضا

اگر در ارتباط با سوء‌استفاده از اسناد سفید امضا از کارفرما قصد طرح شکایت قانونی را دارید، راه‌حل مناسب برای شما استفاده از خدمات و سرویس‌های متنوع سامانه وکیل کار 24 می‌باشد که می‌توانیم شما را در تمام مراحل شکایت راهنمایی کنیم.

اصولا طرح شکایت از کارفرما از طریق مراجع قانونی، کمی زمان‌بر و نیازمند رعایت یک سری موارد قانونی است که بدون بهره‌‌گیری از کارشناسان و مشاوران حقوقی مجرب عملا روند رسیدگی را دشوار می‌کند.

اخذ وکیل در این زمینه می‌تواند کمک فراوانی به طرفین دعوی کند اما به دلایل گوناگون ممکن است امکان دسترسی به وکیل وجود نداشته باشد. در این شرایط مشاوره حقوقی تلفنی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

مشاوره‌های حقوقی آنلاین یا تلفنی مزیت‌های فراوانی دارد که برخورداری از شرایط مناسب اطلاعات حقوقی امکان‌پذیر است. از طریق مشاوره حقوقی می‌توان اطلاعات لازم در مورد نحوه طرح شکایت مرتبط با دعاوی کار و همچنین انجام مراحل لازم در این زمینه را کسب کرد.

در واقع با کمترین هزینه و در کوتاه ترین زمان ممکن می‌توان اقدام به طرح شکایت علیه کارفرما به دلیل سوء‌استفاده از برگه‌های سفید امضا کرد.

سامانه وکیل کار 24 با بهره‌مندی از مشاوران و کارشناسان مجرب و متخصص در امور حقوق کار و ارائه خدماتی نظیر مشاوره‌های تخصصی حقوقی، می‌تواند شما را در تمامی مراحل ثبت شکایت یاری نماید.

در صورتی که کارفرما از اسناد سفید امضا سوء‌استفاده نموده است و قصد شکایت از او دارید، بهتر است قبل از هر اقدام حقوقی از خدمات این سامانه بهره‌مند شوید.