اخراج کارگران برای فرار از پرداخت عیدی

در روابط کارگری و کارفرمایی همواره اختلافاتی وجود دارد که بروز اینگونه مسائل ممکن است از طرف کارفرما یا کارگر باشد. قانون کار به نحوی تنظیم شده است که جنبه حمایتی از کارگران دارد که البته در این زمینه نقد‌های بسیاری نیز شده است.

در اغلب مواقع مشاهده شده است که کارفرما به دلایل مختلف از کارگر سوء استفاده می‌کند و به نوعی حق و حقوق کارگران تضییع می‌شود.

قانونگذار به جهت حمایت از قشر کارگر شرایطی را در قانون کار پیش‌بینی کرده است که کارفرما ملزم به رعایت و اجرای دستورات قانونی است.

در روابط کار هر یک از طرفین از حقوق قانونی برخوردار هستند که می‌بایست در محیط کار به درستی اجرا شوند. در واقع کارگر و کارفرما در قبال یکدیگر وظایف مشخصی دارند که در صورت عدم انجام آن‌ها می‌تواند زمینه بروز اختلافات شود.

در روابطی که کارفرما و کارگر به ایفای تعهدات کاری خود پایبند هستند، هیچگونه مشکلی بین طرفین به وجود نمی‌آید و روند انجام کار به بهترین شکل ممکن صورت می‌گیرد.

گاهی اوقات کارگر یا کارفرما در انجام وظایف خود کوتاهی می‌کنند که در نهایت ممکن است به خاتمه یافتن رابطه کاری ختم شود.

زمانی که حقوق قانونی کارگران مورد بحث قرار می‌گیرد، در اغلب مواقع به این شکل تصور می‌شود که کارفرما دستمزد کارگر را به موقع پرداخت نکرده است یا از پرداخت دستمزد آن‌ها امتناع کرده است.

باید به این نکته توجه کرد که حق قانونی کارگر تنها به دستمزد محدود نمی‌شود بلکه کارفرما در محیط کار وظایفی مانند بیمه کردن کارگر، پرداخت عیدی و مزایا علاوه بر دستمزد ثابت ماهیانه و غیره را برعهده دارد.

موضوع دستمزد و حقوق کارگران در روابط کاری از اهمیت بالایی برخوردار است. پایه حقوق کارگران با توجه به اوضاع و شرایط اقتصادی کشورمان هر ساله تغییر می‌کند که توسط وزارت کار و رفاه اجتماعی تعیین می‌شود.

کارفرما در قبال کارگر یک سری وظایف قانونی دارد و باید به درستی آن‌ها را انجام دهد. اصلی‌ترین وظیفه کارفرما، پرداخت دستمزد کارگران با توجه به حداقل میزان تعیین شده توسط وزارت کار می‌باشد.

در بسیاری از مشاغل شاهد بروز اختلافات و حتی درگیری بین کارگر و کارفرما در خصوص پرداخت دستمزد و حقوق می‌باشیم. عدم پرداخت به موقع حقوق کارگران یکی مشکلات اساسی در این زمینه است.

در قرارداد کار به طور صریح ذکر می‌شود که کارفرما موظف است در زمان تعیین شده که معمولا اواخر هر ماه می‌باشد، اقدام به پرداخت حقوق کارگران نماید.

لازم به ذکر است که پرداخت عیدی از دیگر وظایف کارفرما است که در قانون کار به آن اشاره شده است. برخی کارفرمایان پرداخت عیدی را جز وظیفه قانونی خود تلقی نمی‌کنند که اگر در این زمینه کوتاهی از سوی آن‌ها رخ دهد، کارگر می‌تواند از طریق مراجع ذی صلاح این موضوع را مورد پیگیری قرار دهد.

در ماده 34 قانون کار، کلیه دریافتی‌های کارگر که از طرف کارفرما پرداخت می‌شود را حق‌السعی نامیده است.

به موجب این ماده، کلیه دریافت‌های قانونی که کارگر به اعتبار قرارداد کار اعم از مزد یا حقوق کمک عائله‌مندی، هزینه مسکن، خواربار، ایاب و ذهاب، مزایای ‌غیر نقدی، پاداش افزایش تولید، سود سالانه و نظایر آن‌ها دریافت می‌نماید را حق‌السعی می‌نامند.

موضوع پاداش و عیدی کارگران جدای از دستمزد ثابت آن‌ها است. میزان پاداش و عیدی کارگران هرساله توسط وزارت کار تعیین می‌گردد که کلیه کارفرمایان مشمول قانون کار موظف به پرداخت عیدی به میزان تعیین شده هستند.

در نظر گرفتن عیدی برای کارگر نوعی جنبه حمایتی از این قشر را دارد که این موضوع مورد توجه خاص قانونگذار است. گاهی اوقات کارفرمایان از این قضیه سوءاستفاده می‌کنند و به دلیل عدم پرداخت عیدی به کارگر اقدام به اخراج آن‌ها می‌کنند.

در ماه‌های پایانی سال که در واقع زمان پرداخت عیدی به کارگران است، کارفرمایان تصمیم به اخراج افراد نیروی کار می‌کنند. فرار کارفرمایان از پرداخت عیدی، تخلف محسوب شده که امکان پیگیری این موضوع از طریق وزارت کار وجود دارد.

در صورتی که کارگر عیدی و پاداش پایان سال خود را دریافت نکند، می‌تواند از کارفرما شکایت کند. شکایت بابت عدم پرداخت عیدی در وزارت کار بررسی می‌شود.

در ادامه مطلب با ما همراه باشید تا در مورد قانون پرداخت پاداش و عیدی کارگر و همچنین اخراج کارگر برای فرار از پرداخت عیدی و سایر مسائل مرتبط توضیحاتی را ارائه کنیم.

عیدی و پاداش کارگر

پرداخت عیدی و پاداش جز مسائل مهم در روابط کار به شمار می‌رود که این وظیفه برعهده کارفرمایان می‌باشد. با توجه به این که کارگر در ازای انجام کار برای کارفرما، دستمزد معینی را دریافت می‌کند، به لحاظ قانونی مستحق دریافت عیدی است.

موضوع عیدی و پاداش کارگران پیشینه چندین ساله در کشورمان دارد که قانونگذار به جهت حمایت از افراد نیروی کار، مبلغ مشخصی را به عنوان پاداش پایان سال یا همان عیدی در نظر گرفته است. عیدی که برای کارگران مشمول قانون کار تعیین شده است از حقوق و مزایا قانونی آن‌ها مجزا است.

معیار تعیین عیدی، اوضوع و شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه و میزان تورم سالیانه کشور است. البته موضوع پاداش کارگران همواره با انتقادات فراوانی همراه است و بسیاری معتقدند که پاداش و مزایایی که برای کارگر تعیین می‌شود با نرخ تورم جامعه هماهنگی ندارد.

در قرار داد کار به طور معمول به میزان عیدی و پاداش پرداختی به کارگر اشاره می‌شود. در این صورت کارفرما از لحاظ قانونی موظف به پرداخت عیدی افراد حاضر در کارگاه که به موجب قانون کار، کارگر شناخته شده‌اند، می‌باشد.

لازم به ذکر است که بین عیدی و پاداش تفاوت‌هایی وجود دارد. به طور کلی، عیدی در ماه‌های پایان سال و به صورت سالانه پرداخت می‌گردد اما پاداش در ازای انجام کار مازاد توسط کارگر به وی تعلق می‌گیرد. در واقع پاداش مبلغی اختیاری است و به شکل توافقی بین طرفین تعیین می‌شود.

همچنین کارفرما می‌تواند با توجه به میزان کاری که کارگر در کارگاه انجام می‌دهد، برای وی پاداش روزانه، ماهانه و سالانه در نظر بگیرد. در روابط کار همواره دیده شده است که کارفرما به جهت رضایت از عملکرد کارگران، مبلغی را به عنوان پاداش در نظر می‌گیرد.

با توجه به این که در قانون به برخورداری کارگران از حق پاداش اشاره شده است اما اگر در قرارداد به این موضوع توجه نشده باشد، مطالبه پاداش از کارفرما وجه قانونی ندارد.

در واقع اگر کارگر و کارفرما در مورد پاداش به توافق کلی نرسند و در قرارداد نیز درج نشود، کارگر نمی‌تواند از کارفرما شکایت کند.

اما بحث عیدی وجه قانونی دارد و چنانچه در قرارداد کار ذکر شود یا نشود، کارفرما در این زمینه وظیفه قانونی دارد. زیرا در قانون پرداخت عیدی سالانه کارگران، کلیه کارگاه‌های مشمول قانون کار ملزم به پرداخت عیدی سالانه کارگر شده‌اند.

بنابراین عیدی هر ساله در ماه‌های منتهی به پایان سال (بهمن ماه یا اسفند ماه) به کارگران پرداخت می‌شود اما پاداش می‌تواند به صورت سالیانه، روزانه و یا ماهیانه باشد.

پرداخت پاداش و عیدی باعث دلگرمی کارگران می‌شود که می‌تواند در ادامه روند کار بسیار تاثیرگذار باشد. در عین حال فرار کارفرما از پرداخت عیدی نیز می‌تواند تبعات منفی در رابطه کاری داشته باشد که البته در این زمینه ضمانت اجرای قانونی نیز تعیین شده است.

عیدی به کدام کارگران تعلق می‌گیرد؟

در روابط کاری همواره این سوال مطرح می‌شود که عیدی به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟ در واقع عیدی به کدام کارگران تعلق می‌گیرد؟

برای پاسخ به این سوال، ابتدا به تعریف کارگر در قانون کار می‌پردازیم. از لحاظ ماده 2 این قانون، کارگر از لحاظ این قانون کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق‌السعی اعم از مزد، حقوق، سهم سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار می‌کند.

کارگر در قانون کار یک اصطلاح کلی است و حتی کارمندان و کارکنان بخش دولتی و خصوص نیز می‌توانند مشمول این قانون قرار گیرند.

به طور مثال کارکنان نهاد شهرداری می‌توانند مشمول کارگر در قانون کار محسوب شوند. در این صورت کارفرما این افراد نهاد شهرداری است که پرداخت عیدی نیز توسط این ارگان انجام می‌شود.

کارفرما به لحاظ قانون کار شخصی حقیقی یا حقوقی است که کارگر به درخواست و به حساب او در مقابل دریافت حق‌السعی کار می‌کند.

عیدی مبلغ مشخصی است که توسط دولت و نهاد مربوطه مانند وزارت کار تعیین می‌شود و به کارگران مشمول قانون کار تعلق می‌گیرد.

کلیه کارکنان و کارمندان نهاد‌های دولتی و غیر دولتی مشمول قانون کار و حتی بازنشستگان نیز از این مبلغ (عیدی) برخوردار می‌شوند. پرداخت عیدی توسط نهاد‌های ذی ربط به کارکنان صورت می‌گیرد.

گفتنی است که مبلغ عیدی به کارکنان مشمول قانون مزبور، هرساله تغییر می‌یابد که به طور معمول این مبلغ هر ساله افزایش می‌یابد.

عیدی را می‌توان جز حق قانونی کارگران به شمار آورد و عدم پرداخت آن از سوی کارفرما می‌تواند منجر به بروز اختلاف در رابطه کاری شود. عدم پرداخت عیدی از طرف کارفرما منجر به محروم شدن کارگر از حق و حقوق خود می‌شود.

آیا کارفرما می‌تواند کمتر از حداقل عیدی تعیین شده به کارگر پرداخت کند؟

زمانی که پایه عیدی کارگران توسط مراجع ذی صلاح تعیین می‌شود، بدین معناست که کارفرما نمی‌تواند به لحاظ قانونی عیدی کارگر را کمتر از حداقل میزان تعیین شده بپردازد.

در صورتی که کارفرما به طور متوالی اقدام به پرداخت عیدی کارگران کمتر از حداقل میزان تعیین شده نماید، کارگر این حق را دارد تا برای کارفرما کار انجام ندهد و این مشکل را از طریق مراجع مربوطه پیگیری کند.

وزارت کار وظیفه تعیین پایه عیدی کارگران را برعهده دارد که البته این موضوع با هماهنگی و برنامه‌ریزی با دولت و سایر ارگان‌های مربوطه صورت می‌گیرد. هر ساله بر اساس معیار‌های مختلفی حداقل عیدی کارگران تعیین می‌شود.

در واقع وزارت کار مبلغ مشخصی را به عنوان حداقل عیدی قانون کار برای آن سال اعلام و تصویب نموده و این مبلغ در رابطه با تمام کارگران مشمول قانون کار اعمال می‌شود.

مبلغی که به عنوان حداقل عیدی قانون کار تعیین می‌شود، باید با توجه به شرایط و اوضاع اقتصادی و مسائلی مانند تورم صورت گیرد.

پرداخت عیدی کمتر از مقدار مصوب شده مغایر با قانون کار است و هرگونه توافق نیز که کمتر از میزان تعیین شده باشد، به لحاظ قانونی اعتبار ندارد و کارگر امکان احقاق حقوق خود را دارا می‌باشد.

حتی اگر چندین سال از این موضوع گذشته باشد، باز هم کارگر این اختیار را دارد تا برای مطالبه حقوق قانونی خود اقدامات لازم را انجام دهد.

همچنین باید به این نکته توجه داشت براساس قانون کارفرما نمی‌توان از میزان حداقل تعیین شده مانند بیمه، عیدی، سنوات، حقوق و دستمزد به کارگر پرداخت نماید حتی اگر کارگر به شما توافق محضری دهد.

برای عیدی کارگران، حداقل و حداکثر تعیین می‌شود که کارفرما نمی‌تواند از آن تخطی کند. بنابراین کارفرما باید عیدی کارگر را به میزان حداقل مصوب وزارت کار پرداخت نماید که پرداختی حداکثر آن بنا به نظر کارفرما صورت می‌گیرد.

همچنین در صورتی که کارفرما با کارگر قرارداد‌هایی غیر از قرارداد کار منعقد نماید ولی ماهیت قرارداد همان قرارداد کارگر و کارفرمایی باشد، امکان اثبات قرارداد به عنوان قرارداد کار از سوی کارگر وجود دارد و می تواند حقوق و دیون قانونی خود را مطالبه نماید.

به همین جهت کارفرما به هیچ عنوان نمی‌تواند برای کارگر حقوق و مزایایی کمتر از آن چه که مطابق قانون کار مشخص شده است تعیین کند. از همین رو کارفرمایان لازم است هر ساله نسبت به افزایش حقوق کارگران خود تا حداقل میزان تعیین شده در قانون کار اقدامات لازم را به عمل آورند.

بررسی قانون پرداخت پاداش و عیدی کارگران

مطابق ماده واحده قانون پرداخت پاداش و عیدی کارگر، کلیه کارگاه‌های مشمول قانون کار مکلفند به هر یک از کارگران خود به نسبت یک سال کار معادل شصت روز آخرین مزد به عنوان عیدی و پاداش بپردازند.

مبلغ پرداختی از این بابت به هر یک از کارکنان نبایستی از معادل نود روز حداقل مزد روزانه قانونی تجاوز کند.

همانطور که در ماده فوق اشاره شده است، پرداخت عیدی و پاداش جز وظیفه قانونی کارفرمایان می‌باشد و نمی‌توانند از انجام چنین امری امتناع ورزند. درواقع این قانون کارگاه‌های مشمول قانون کار را موظف به پرداخت عیدی نموده است.

بنابراین مبنای عیدی کارگران مدت زمان یک ساله فعالیت آن‌ها است. مبلغ پرداختی به کارکنانی که کمتر از یک‌ سال در کارگاه کار کرده‌اند، باید به ماخذ 60 روز مزد و به نسبت ایام کارکرد در سال محاسبه گردد. مبلغ پرداختی از این بابت برای هر ماه نباید از یک دوازدهم سقف تعیین شده در فوق تجاوز نماید.

در کارگاه‌هایی که مطابق رویه جاری کارگاه بیش از مبالغ فوق پرداخت می‌نمایند، عرف کارگاه معتبر خواهد بود. رسیدگی به اختلافات ناشی از اجرای این قانون در صلاحیت مراجع پیش‌بینی شده در فصل حل اختلاف قانون کار است.

گفتنی است که مبالغ عیدی برای هر کارگر متفاوت است و باتوجه به میزان کار و فعالیت روزانه و سالیانه وی محاسبه می‌گردد.

به همین جهت در پرداخت عیدی مبالغی به عنوان حداقل و حداکثر تعیین شده و بنا به میزان کارکرد کارگر، عیدی و پاداش پرداختی برای آن‌ها متغییر است.

عوامل موثر در تعیین عیدی کارگر

در تعیین عیدی کارگر عوامل مختلفی دخیل هستند که به عنوان مبنای محاسبه عیدی و پاداش قرار می‌گیرند. تعیین مبلغ عیدی به تبعیت از شغل می‌باشد.

در واقع ممکن است میزان عیدی کارگران روز‌مزد و ساعتی با یکدیگر متفاوت باشد. همچنین میزان سختی کار، فوق‌العاده شغل و هر موردی که به تبع شغل به کارگر داده می‌شود، در تعیین مبالغ پرداختی به کارگران به عنوان عیدی موثر هستند.

بسیاری از کارگاه‌ها طرح طبقه‌بندی مشاغل دارند که عیدی بر اساس موقعیت شغلی و پایه مزد و عوامل دیگر تعیین می‌شود.

در واقع مبنای محاسبه عیدی و پاداش سالانه کارگران در کارگاه‌‌هایی که طرح طبقه‌بندی مشاغل دارند، مزد گروه و پایه یا مزد مبنا و در واحدهای فاقد طرح طبقه‌بندی، مزد ثابت یعنی مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل خواهد بود.

کارگران بسته به میزان انجام کار برای کارفرما مستحق دریافت عیدی هستند و باید عیدی و پاداش را مطابق قانون مزبور دریافت کنند.

البته افرادی که کارکرد آن‌ها کمتر از یک سال است، مبنای عیدی به میزان 60 روز دستمزد و به نسبت تعداد روز‌های انجام کار است.

در مورد پرداخت عیدی کارگر، حداقل و حداکثر تعیین می‌شود. حداقل عیدی کارگران به میزان دو ماه حقوق و حداکثر به اندازه سه ماه حقوق آن‌ها است. یعنی پایه عیدی کارگران به میزان دو ماه حقوق ثابت وزارت کار و سقف آن به میزان سه ماه حقوق وزارت کار است.

البته این مبالغ بسته به اندازه کارکرد و فعالیت کارگران و مدت قرارداد آن‌ها متفاوت است. ممکن است کارگری بر اساس فعالیت کاری از حداقل عیدی برخوردار شود اما کارگر دیگر حداکثر میزان عیدی را دریافت نماید.

اما کارفرمایان باید در پرداخت عیدی، حداقل میزان مصوب شده را رعایت کنند و پرداخت حداکثری عیدی بسته به نظر کارفرما و مدت زمان انجام کار و فعالیت کارگران صورت می‌گیرد.

اخراج کارگر به واسطه عدم پرداخت عیدی

با فرا رسیدن ماه‌های پایانی سال و موعد پرداخت عیدی کارگران، زمینه سوء استفاده و عدم تعهد کارفرمایان فراهم می‌شود. در این شرایط برخی از کارفرمایان برای فرار از پرداخت عیدی، کارکنان خود را اخراج می‌کنند.

در واقع کارفرما دلیل قابل قبولی برای اخراج کارگر ندارد و برای آن‌ که عیدی کارکنان را پرداخت نکند، اقدام به انجام چنین اموری می‌کند.

اخراج به واسطه پرداخت نکردن عیدی از طرف کارفرما تخلف است و امکان پیگیری این موضوع از طریق مراجع ذی صلاح وجود دارد. وزارت کار در این زمینه می‌بایست نظارت‌های کافی انجام دهد تا کارفرمایان اجازه اخراج کارگران را نداشته باشند.

در واقع این‌گونه مسائل جزو وظایف وزارت کار و رفاه اجتماعی است و باید سطح نظارت بیشتری در کارگاه‌ها داشته باشد. باید سیستم نظارت وزارت کار بر کارگاه‌ها بیشتر شود تا اجحاف به کارگران صورت نگیرد و اگر در کارگاهی تخلف صورت گرفت، کارگر باید شکایت کند، زیرا ندادن حق سنوات و عیدی کارگر از سوی کارفرما غیرقانونی است و کارگر می‌تواند در این مورد طرح دعوی کند.

اخراج کارگر برای فرار از پرداخت عیدی در ماه‌های پایانی سال ممکن است عواقب جبران ناپذیری برای کارفرما به همراه داشته باشد. این‌گونه رفتارها از سوی کارفرمایان می‌تواند زمینه سلب اعتماد سایر کارکنان را فراهم سازد و به احتمال فراوان، کارگران تمایلی به ادامه همکاری با کارفرما متخلف را نخواهند داشت.

کارفرمایان از ترفند‌های مختلفی برای فرار از پرداخت عیدی به کارکنان کارگاه استفاده می‌کنند. در واقع اخراج کارگر به دلیل عدم انجام وظایف قانونی آن‌ها، زمینه مناسبی برای عدم پرداخت عیدی از جانب کارفرما محسوب می‌شود.

در هر‌صورت فرار کارفرمایان در پرداخت عیدی کارگران در پایان سال وجه غیر قانونی دارد و تخلفی آشکار است که وزارت کار می‌بایست به این‌گونه مشکلات رسیدگی کند.

آیا کارگر می‌تواند به دلیل عدم پرداخت عیدی از کارفرما شکایت کند؟

یکی از سوالات مهم پیرامون عدم پرداخت عیدی از طرف کارفرما این است که آیا کارگر می‌تواند بابت این موضوع از کارفرما شکایت کند؟

فرار کارفرما از پرداخت عیدی کارکنان، نقض تعهدات مندرج در قرارداد کار است و با توجه به این‌که چنین امری تخلفی آشکار محسوب می‌شود، کارگر می‌تواند اقدام به طرح شکایت کند.

عیدی جزو حقوق قانونی هر‌کارگری محسوب می‌شود و عدم پرداخت آن باعث تضییع حق کارکنان مشمول قانون کار می‌شود. به همین جهت کارگر این حق را دارد تا برای احقاق حق خود علیه کارفرما اقامه دعوی نماید.

البته اگر کارفرما در این زمینه کوتاهی انجام دهد، بهتر است ابتدا کارگر موضوع عیدی و پرداخت آن در موعد مشخص را مستقیما با کارفرما در میان بگذارد. چنانچه اختلاف بین آن‌ها به روش مسالمت‌آمیز حل و فصل نشد، در نهایت کارگر می‌بایست از طریق قانونی اقدام به شکایت کند.

البته برخی از کارگران به دلایل گوناگون از طرح شکایت خودداری می‌کنند که یقینا می‌تواند به ضرر آن‌ها تمام شود.

شکایت از کارفرما بابت فرار از پرداخت عیدی

یکی از دلایل شکایت از کارفرما، عدم پرداخت عیدی کارگران یا کمتر از حداقل میزان تعیین شده می‌باشد. در واقع کارگر در ازای کاری که انجام می‌دهد، مستحق دریافت میزان مبلغی مشخص به عنوان عیدی است که باید از جانب کارفرما به خوبی رعایت شود.

در قرارداد کار مواردی مانند میزان عیدی و حقوق کارگر، زمان و تاریخ شروع و پایان کار و مواردی از این قبیل درج می‌شود که طرفین ملزم به رعایت مفاد قرارداد می‌باشند.

مطابق قانون، کارگر می‌تواند بابت فرار از پرداخت عیدی و مطالباتی که از کارفرما دارد، به اداره کار مراجعه کند. در این صورت باید دادخواست متناسب با موضوع شکایت تنظیم شود و در اختیار مرجع صالح قرار گیرد.

به همین جهت شاکی ابتدا باید مدارک لازم را به همراه دادخواست مربوطه به اداره کار تقدیم کند. سپس گواهی سازش به کارگر داده می‌شود تا از طریق مسالمت‌آمیز اختلاف او با کارفرما حل شود.

جلسه سازش تقریبا به مدت دو هفته تشکیل می‌شود که اگر اختلافات آن‌ها حل و فصل نشد، رای مقتضی صادر می‌شود. طرفین در مهلت قانونی می‌توانند اعتراض خود را نسبت به رای صادره اعلام کنند که در این صورت نامه به شورای حل اختلاف می‌رود و طرفین حاضر دلایل و مستندات خود را ارائه می‌نمایند و در نهایت رای قطعی صادر می‌گردد.

بعد از صدور رای قطعی اگر کارفرما تحت هر شرایطی مطالبات کارگران از جمله عیدی را پرداخت نکند، در این صورت پرونده به دادگاه حقوقی واحد اجرای احکام فرستاده می‌شود. در این صورت دادگاه ظرف مدت 10 روز به کارفرما فرصت می‌دهد تا عیدی کارگران را پرداخت کند.

اگر اقدام خاصی از سوی کارفرما در مهلت تعیین شده صورت نگرفت، از دارایی و صورت حساب وی به منظور توقیف اموال اخذ می‌شود تا از این طریق مطالبات کارگران مانند عیدی، سنوات و پاداش پرداخت شود.

لازم به ذکر است که علاوه بر اموال کلیه حساب‌های بانکی کارفرما نیز توقیف می‌شود تا امکان دسترسی به صورت حساب‌های مالی وی تحت هیچ شرایطی وجود نداشته باشد.

بنابراین کارگری که از کارفرما عیدی دریافت نمی‌کند، باید بتواند با رعایت اصل امنیت شغلی به مراجع ذی صلاح مراجعه کرده و حق قانونی خود را دریافت کند؛ در عین این که کارفرمای خاطی نیز باید جریمه شود و مطابق قانون باید با آن رفتار شود.

علاوه بر فرار از پرداخت عیدی حتی اگر کارفرما در این زمینه تعلل کند و عیدی کارکنان خود را با تاخیر پرداخت نماید، امکان شکایت از وی نیز وجود دارد.

برای شکایت از کارفرما بابت عدم پرداخت عیدی باید به کدام مراجع مراجعه کرد؟

در صورتی که کارفرما مرتکب انجام تخلفاتی در محیط کار شود، بحث شکایت و اقامه دعوی مطرح می‌شود. در روابط کار، بروز اختلاف بین کارگر و کارفرما امری طبیعی است و در صورتی که اختلاف بین آن‌ها حل و فصل نشود، نهایتا باید از طریق مراجع صلاحیت‌دار مشکل به وجود آمده را پیگیری کرد.

حال سوالی اساسی اینجاست که اگر کارگر به دلیل عدم پرداخت عیدی و اخراج او قصد شکایت از کارفرما را داشته باشد، باید به کدام مرجع مراجعه کند؟ یا کدام مرجع قانونی صلاحیت رسیدگی به دعاوی میان کارگر و کارفرما را دارد؟ مرجع صالح به رسیدگی شکایت از کارفرما و کارگر علیه یکدیگر در قانون کار پیش بینی شده است و پیگیری‌های قانونی از طریق این مراجع صورت می‌گیرد.

ماده 157 قانون کار به مراجعی که درمورد حل اختلافات میان کارگر و کارفرما صلاحیت دارند، اشاره می‌کند که در این زمینه بیان می‌دارد:

هرگونه اختلاف فردی بین کارفرما و کارگر یا کارآموز که ناشی از اجرای این قانون و سایر مقررات کار، قرارداد کاراموزی، موافقت نامه‌های کارگاهی یا پیمان‌های دسته جمعی کار باشد، در مرحله اول از طریق سازش مستقیم بین کارفرما و کارگر یا کارآموز یا نمایندگان آن‌ها در شورای اسلامی کار صورت می‌گیرد. در صورتی که شورای اسلامی کار در کارگاهی نباشد، از طریق انجمن صنفی کارگران یا نماینده قانونی کارگران و کارفرما حل و فصل خواهد شد و در صورت عدم سازش از طریق هیات‌های تشخیص و حل اختلاف به ترتیب آتی رسیدگی و حل و فصل خواهد شد.

مطابق ماده مزبور، درصورتی که بین کارگر و کارفرما اختلافی باشد، در شورای اسلامی کار به آن رسیدگی می‌شود. در وهله اول همواره سعی می‌شود تا از طریق صلح و سازش اختلاف کارگر و کارفرما حل و فصل شود که معمولا بسیاری از شکایات کارگران از این طریق به نتیجه مناسب می‌رسند.

اگر شورای اسلامی کار تحت هر شرایطی وجود نداشته باشد، رسیدگی به دعاوی بین کارگر و کارفرما از طریق انجمن صنفی کارگران یا نمایندگان قانونی آن‌ها صورت می‌گیرد.

اگر مشکلات و مسائل قانونی کارگران و کارفرمایان به روش مسالمت‌آمیز برطرف نشود، مرجع بعدی رسیدگی، هیات‌های تشخیص و حل اختلاف می‌باشند.

در حالت کلی اگر اختلافات بین کارگر و کارفرما از طریق مراجعی مانند شورای اسلامی کار یا نمایندگان قانونی آن‌ها حل و فصل نشود، هیات‌های تشخیص و حل اختلاف صالح به رسیدگی خواهند بود.

لازم به ذکر است که دعاوی بین کارگر و کارفرما در هر دو مرحله بدوی و تجدید نظر قابل رسیدگی است. بدین معناست که اگر رای صادره از سوی مرجع بدوی مورد پذیرش هر کدام از طرفین دعوا نباشد، می‌توانند نسبت به آن اعتراض کنند تا در مراجع تجدید نظر مجددا رسیدگی به عمل آید.

رسیدگی به شکایات کارفرما و کارگر در هیات تشخیص و حل اختلاف به صورت تخصصی انجام می‌شود و بعد از بررسی‌های لازم تصمیم نهایی اتخاذ می‌شود. به همین جهت رسیدگی به این‌گونه شکایات کمی زمان‌بر است و شاکی تا اعلام رای قطعی باید مدت زمان مشخصی منتظر بماند.

بنابراین مرجع رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما، اداره کار می‌باشد که به صورت تخصصی به این‌گونه دعاوی رسیدگی می‌شود.

در هر‌صورت اگر کارگر به دلیل عدم پرداخت عیدی قصد شکایت از کارفرما را داشته باشد، می‌بایست به اداره کار مراجعه کند و در نهایت اقدام به تنظیم شکایت نامه کند تا به درخواست وی رسیدگی شود.

در نهایت در صورت شکایت کارگر، هیات تشخیص اقدام به صدور رای می‌کند. اگر کارگر به رای صادر شده اعتراض داشته باشد، مجدد در هیات حل اختلاف به آن رسیدگی می‌شود. رای هیات حل اختلاف قطعی و لازم الاجرا است و با توجه به موضوع شکایت، کارفرما می‌تواند محکوم شود.

رسیدگی به شکایت از کارفرما بابت فرار از پرداخت عیدی در هیات تشخیص

همانطور که گفته شد، شکایت از کارفرما به دلیل فرار از پرداخت عیدی، ابتدا در هیات تشخیص وزارت کار رسیدگی می‌شود.

جلسه هیات تشخیص با حضور هر سه نفر اعضاء تشکیل خواهد شد. ریاست جلسات با نماینده واحد کار و امور اجتماعی بوده و تصمیمات هیات به اتفاق یا اکثریت آراء اتخاذ خواهد شد.

در صورتی که در جلسه اول هیات تشخیص همه اعضاء حضور نیابند، جلسه بعدی با حضور ۲ نفر از اعضاء که الزاما یکی از آن‌ها نماینده واحد کار و امور اجتماعی است رسمیت می‌یابد. این جلسه در حکم جلسه اول خواهد بود.

دعوت از طرفین برای حضور در جلسه رسیدگی برای یک نوبت الزامی است. عدم حضور خواهان و خوانده یا نمایندگان آنان در هر یک از جلسات مانع رسیدگی و صدور رای نخواهد بود.

به بیان دیگر اگر هر یک از طرفین دعوی در جلسات رسیدگی حضور نداشته باشند، هیات تشخیص به پرونده مربوطه رسیدگی کرده و رای مقتضی را صادر می‌نماید.

هیات تشخیص باید اظهارات طرفین یا نمایندگان آنان را در صورت جلسه هیات درج و آن را به امضاء یا اثر انگشت آن‌ها برساند. کلیه مدارک و مستندات دعوی باید قبلا در دفتر واحد کار و امور اجتماعی ثبت و ضممیه پرونده گردد.

در صورتی که مدارکی به جلسات رسیدگی که در غیر ساعات اداری تشکیل شده ارائه شود و امکان ثبت آن نیز نباشد، باید مراتب پذیرش مدرک در صورت جلسه قید شود.

ارائه دلایل و مدارکی که رابطه طرفین قرارداد کار و میزان مزد و مزایای بالاتر از حداقل قانونی و میزان سابقه کار در محل کار به عهده کارگر و ارائه دلایل و مدراک دال بر تادیه حقوق مذکور و یا عدم شمول مقررات قانون کار به رابطه طرفین به عهده کارفرما است.

کارگر می‌بایست ادله‌ای به هیات تشخیص ارائه دهد که ثابت‌کننده عدم پرداخت عیدی از سوی کارفرما می‌باشد. کارفرما نیز باید در برابر ادعای کارگر مدارک قابل قبولی مبنی بر پرداخت عیدی ارائه کند.

در صورتی که پرونده بنا به تشخیص مرجع رسیدگی برای صدور رای آماده نبوده و یا نیازمند تحقیق باشد، پرونده جهت تجدیدوقت، انجام تحقیق و در صورت ضرورت دعوت از طرفین به دفتر واحد کار و امور اجتماعی ارجاع می‌شود.

مامور تحقیق با مراجعه به محل کار و در صورت لزوم سایر محل‌های مرتبط و با استماع اظهارات و اطلاعات افرادی که از سوی طرفین معرفی می‌شوند یا افرادی که خود تشخیص می‌دهد و با بررسی مدارک و دفاتری که بتوانند در امر تحقیق موثر واقع شوند، در مورد موضوعات مذکور در قرار صادره هیات بررسی لازم را به عمل آورد.

هیات تشخیص پس از انجام مراحل ذکر شده، ختم رسیدگی را اعلام و در نهایت مبادرت به صدور رای می‌کند. رای صادره از هیات تشخیص قطعی و لازم‌الاجرا نبوده و طرفین می‌توانند نسبت به آن اعتراض کنند.

اعتراض به رای صادره از هیات تشخیص اداره کار

زمانی که هیات تشخیص رای مقتضی (در مورد شکایت کارگر از کارفرما به دلیل فرار از پرداخت عیدی) را صادر می‌کند، کارگر یا کارفرما می‌توانند اعتراض خود را نسبت به رای صادره اعلام کنند. اعتراض به رای هیات تشخیص در مرحله تجدید نظر یا هیات حل اختلاف مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.

مقررات مربوط به طرح دادخواست، تشکیل جلسه تنظیم صورتجلسه، ابلاغ، ارجاع به تحقیق و کارشناسی و صدور رای همان مقررات مربوط به هیات تشخیص است.

جلسه هیات حل اختلاف با حضور حداقل ۷ نفر از اعضاء رسمیت می‌یابد و آراء آن به اتفاق یا اکثریت رای صادر می‌گردد.

هیات حل اختلاف در هنگام رسیدگی به اعتراض نسبت به رای هیات تشخیص تنها در چارچوب اعتراضات ایراد شده اتخاذ تصمیم خواهد نمود مگر آن‌که تخلفات بارز نسبت به مقررات قانونی در رای مشهود باشد.

اعتراض به رای هیات تشخیص باید در مهلت زمان قانونی انجام شود، در غیر این صورت ترتیب اثری نسبت به آن صورت نمی‌گیرد.

به موجب ماده 159 قانون کار، رای هیات‌های تشخیص پس از 15 روز از تاریخ ابلاغ آن لازم ‌الاجرا می‌گردد و در صورتی که ظرف مدت مذکور یکی از طرفین نسبت به‌رای مزبور اعتراض داشته باشد، اعتراض خود را کتبا به هیات حل اختلاف تقدیم می‌نماید و رای هیات حل اختلاف پس از صدور قطعی و لازم ‌الاجرا‌ خواهد بود.

طرفین دعوی از تاریخ صدور رای به مدت 15 روز فرصت دارند تا اعتراض خود را در این زمینه اعلام کنند. در واقع رای صادره از هیات تشخیص در مهلت زمان 15 روز قابل اعتراض و تجدیدنظرخواهی در هیات حل اختلاف می‌باشد.

اگر در مهلت قانونی، هیچ کدام از طرفین نسبت به حکم صادر شده از هیات تشخیص اعتراض نداشته باشند، چنین حکمی قطعی و لازم الاجرا است و کارفرما می بایست در خصوص پرداخت عیدی کارگران اقدامات لازم را انجام دهد.

مشاوره حقوقی برای اخراج کارگر به دلیل فرار از پرداخت عیدی

اخراج کارگر برای فرار از پرداخت عیدی یکی از موضوعاتی است که همواره شاهد آن در روابط کاری هستیم.

اگر در این زمینه قصد طرح شکایت قانونی از کارفرما را دارید، راه‌حل مناسب برای شما استفاده از خدمات و سرویس های متنوع سامانه وکیل کار 24 می‌باشد که می‌توانیم شما را در تمام مراحل شکایت راهنمایی کنیم.

اصولا طرح شکایت از کارفرما از طریق مراجع قانونی، کمی زمانبر و نیازمند رعایت یک سری موارد قانونی است که بدون بهره‌گیری از کارشناسان و مشاوران حقوقی مجرب عملا روند رسیدگی را دشوار می‌کند.

اخذ وکیل در این زمینه می‌تواند کمک فراوانی به طرفین دعوی کند اما به دلایل گوناگون ممکن است امکان دسترسی به وکیل وجود نداشته باشد. در این شرایط مشاوره حقوقی تلفنی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

مشاوره‌های حقوقی آنلاین یا تلفنی مزیت‌های فراوانی دارد که برخورداری از شرایط مناسب اطلاعات حقوقی امکان پذیر است. از طریق مشاوره حقوقی می‌توان اطلاعات لازم در مورد نحوه طرح شکایت از کارفرما به دلیل عدم پرداخت عیدی و همچنین انجام مراحل لازم برای شکایت را کسب کرد.

در واقع با کمترین هزینه و در کوتاه ترین زمان ممکن می‌توان اقدام به طرح شکایت علیه کارفرما نمود.

سامانه وکیل کار 24 با بهره مندی از مشاوران و کارشناسان مجرب و متخصص در حوزه حقوق کار و ارائه خدماتی نظیر مشاوره های تخصصی حقوقی، می‌تواند شما را در تمامی مراحل ثبت شکایت یاری نماید.

در صورتی که بابت اخراج برای فرار از پرداخت عیدی قصد اقامه دعوی علیه کارفرما را دارید، بهتر است قبل از هر‌اقدام حقوقی از خدمات این سامانه بهره مند شوید.

تنظیم شکوائیه مرتبط با دعاوی کار توسط وکیل کار 24

بروز اختلاف و درگیری بین کارفرما و کارگر یک امر بدیهی است و در بسیاری از حوزه‌های کاری این امر به وقوع می‌پیوندد. در قانون کار مراجع صالح به رسیدگی دعاوی کار هیات تشخیص و هیات حل اختلاف می‌باشد که دعاوی بین کارگر و کارفرما در آن مطرح می‌شود.

در هر‌صورت چنانچه قصد شکایت علیه کارفرما بابت عدم پرداخت عیدی را دارید، باید در وهله اول بتوانید شکواییه مرتبط با موضوع دعوا تنظیم کنید. در صورتی‌که تنظیم شکواییه به درستی انجام نشده باشد، توسط مرجع ذی صلاح رسیدگی نخواهد شد.

تنظیم شکواییه اصولا توسط وکلا و کارشناسان حقوقی صورت می‌گیرد که تنظیم آن را باید برعهده اشخاص متخصص در حوزه حقوق کار قرار دهید. به همین سبب تنظیم شکواییه مرتبط با دعاوی کار را می‌توانید در اختیار سامانه وکیل کار 24 قرار دهید.

آیا کارفرما می‌تواند برای فرار از پرداخت عیدی اقدام به اخراج کارکنان خود نماید؟

خیر، کارفرما تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند بابت عدم پرداخت عیدی به کارگران اقدام به اخراج آن‌ها نماید.

آیا اقدام کارفرما در مورد اخراج کارگران به دلیل عدم پرداخت عیدی تخلف غیر قانونی محسوب می‌شود؟

بله، چنین امری از طرف کارفرما تخلف غیر قانونی محسوب شده و کارگر می‌تواند این موضوع را از طریق هیات تشخیص اداره کار پیگیری کند.